اولین جلسه شورای مشاوران علمی

یازدهمین کنگره علمی سالیانه انجمن دندانپزشکان عمومی ایران

سه شنبه ۳۰ شهریور۹۵

دکتر باقرشهنی‌زاده، رئیس هیأت مدیره انجمن: روزی که اولین جلسه برای تشکیل انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران در هتل استقلال برگزار شد، یک گروهی جمع شدند، دکتر حسن نخجوانی، دکتر غلامحسین پویان، دکتر ایرج یزدان‌بخش و دکتر یوسف زرگداز و سایر دوستان که سه نفر آخر اکنون در میان ما نیستند، یادشان گرامی باد.

در جلسه بعدی به همکارانم گفتم که انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران مخالفان زیادی دارد و اجازه دهید تا زمان بگذرد و انجمن‌های دیگر شکل بگیرند، فعالیت بکنند و هر زمان که خللی در فعالیتشان بود، ما وارد عرصه شویم، که قبول نکردند. وقتی جلسه را برگزار کردند، هیات موسس تعیین کردیم و به عنوان انجمن صنفی به وزارت کشور درخواست تاسیس دادند.

در کشور ما روند تکاملی سیر واقعی قضایا نیست که تعیین می‌کنند که در کجای تکامل قرار دارید. بلکه اراده افرادی که سیاست را اداره می‌کنند یا وابسته به آن هستند تعیین کننده است.

به هر حال، انجمن وارد یک پروسه‌ای شد و گفتند ما در انجمن هیچ کاری نمی توانیم بکنیم. قرار شد خبرنامه‌ای چاپ کنیم و از من که عضو هیأت مدیره هم نبودم خواسته شد که این اقدام انجام شود. تصمیم گرفتم بعد از چاپ شدن چند شماره از خبرنامه کناره‌گیری کنم، چون به نظرم درگیر شدن با کارهای اجرایی نهادهای صنفی بسیار کار وقت‌گیری است (مگر اینکه بخواهید سنتی کار کنید)، هشت شماره از خبرنامه را چاپ کردیم و  من دیگر ادامه ندادم.

بعد بنا به دلایلی وارد عرصه شدم ولی شرایط اداره کار بعد از یک دوره هیات مدیره با وجود گرفتن مجوز علمی از وزارت بهداشت وجود نداشت.

زمانی که تصمیم گرفتم از انجمن کناره‌گیری کنم یک انتخابات در مرکز نمایشگاه‌های بین‌المللی در کنگره سوم برگزار کردیم و دوستان ما آمدند و قرار شد آقای دکتر علی تاجرنیا که دوست اصلاح طلبی بود مدیریت انجمن را به عهده بگیرد. یک ماه بعد همه‌ی اعضا هیات مدیره به خانه من آمدند که نمی‌توانیم به این شکل کار کنیم و دکتر فریدونی را پیشنهاد کردند رئیس هیأت مدیره شوند که بعد از گذشت یک ماه ایشان به دلیل فعالیت هایی که بعدا خسارت زیادی به خودشان و انجمن زدند، کناره‌گیری کردند و مجبور شدم دوباره به انجمن برگردم و به عنوان مدیر اجرائی سکان انجمن را بدست بگیرم. بگذریم این قصه بحر طویل دارد.

زمانی که ما اولین جلسه برگزاری همایش ایمپلنت را گذاشتیم، یک عده از دوستان ما به این نتیجه رسیدند که تمام بحث ایمپلنت نصف روز زمان می‌گیرد و در جلسه سوم تصمیم گرفتیم که سه روز همایش ایمپلنت برگزار کنیم و یک مرتبه ضرورت برگزاری همایش دوم بلافاصله دو ماه بعد در همان سال ایجاد شد. در نتیجه ایمپلنت به عنوان یک پروسه درمانی پذیرفتنی موفق شناخته شد. بسیاری پشت تریبون گفتند که ایمپلنت میخ کوبیدن در استخوان فک نیست و با ارتوپدی فرق می‌کند، بعداً ایمپلنت بسیار موفق شد و اکنون بیش از ۶۰ شرکت تجاری با درآمدهای هنگفت در این زمینه کار می‌کنند. در مورد زیبایی هم همین کار را کردیم و همایش‌های دو روزه لامینت پرسلن، ترمیمی زیبایی gummy Smile Esthetic Surgery  برگزار کردیم و سپس تصمیم گرفتیم تمام این مباحث را در یک دوره به نام دوره جامع زیبایی جای دهیم.

پروسه تکمیل انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران یک پروسه کاملا عینی و واقعی و متکی بر ضرورت‌های علمی دنیا بوده است و اگر امروز ما می‌توانیم بگوییم پانزده دوره زیبایی و یا پانزده دوره ایمپلنت برگزار کرده ایم این براساس ضرورتی بوده که وجود داشته و ما آن را دریافتیم.

خیلی مایل بودیم یک مکان اختصاصی برای انجمن داشته باشیم اما سرعت رشد قیمت‌ها با سرعت رشد مانده سرمایه ما اصلا قابل قیاس نیست  مگر این‌که به پشتوانه یک همت ملی این اتفاق بیافتد. ما در کشورمان نتوانستیم به این نتیجه برسیم. مثلا فرض کنید انجمن پریو مکان اختصاصی دارند خودشان این کار را کرده‌اند. ولی در دنیا انجمن‌ها از طرف دولت‌ها حمایت می‌شوند.

اعتقاد من بر این است به هیچ وجه انجمن‌های دندان‌پزشکی نباید سیاسی شوند. به این دلیل که  وقتی سیاست وارد دندان‌پزشکی شود زمانی که رئیس یک دانشکده سیاسی است بقیه آدم‌ها کنار می‌روند و یک گروه خاص به دور او جمع می‌شوند و در آنجا علم اولین چیزی است که از صحنه خارج می‌شود، یعنی آدم‌های علمی که اصولا به دستگاه سیاست و یا قدرت وصل نمی‌شوند از صحنه خارج می‌شوند.

 

وقتی انجمن حرفه ای باشد، همه آدم‌ها به دور او جمع می‌شوند ولی وقتی انجمن جناحی و خطی باشد شما ممکن است بنا به دلیلی همکاری کنید ولی وارد گود آن نمی‌شوید. اعتقاد من بر این است افرادی که در عرصه سیاست می توانند به دندان پزشکی خدمت کنند، چرا وقتی که در مجلس هستند، مشاور وزیر  و یا در دستگاه‌های دولتی هستند برای بهداشت دهان و دندان هیچ کاری نمی‌کنند و بعد ازگذشت ۳۷ سال DMF  ما همچنان رشد می‌کند.

در فضای مجازی یک پستی را دیدم در رابطه با نشست انجمن‌ها در رابطه با بهداشت دهان ودندان، چند نفر نوشته بودند که امیدواریم مسئولین بخوانند و از خودشون سوال کنند که این چیست؟

از خودم سوال کردم مگر شورای سلامت تشکیل نشد؟ شورای سلامت قرار بود پروژه تحول بهداشت دهان و دندان را اجرا کند. بعد از دو سال به این نتیجه رسیدند این روش غلط است و طرح بهداشت کار دهان و دندان را اجرا کنند و گفتند این ۹۰۰ کاردان بهداشت دهان ودندان که کارشان فقط تبلیغ و اشاعه فرهنگ بهداشت دهان و دندان است وارد پروسه درمانی شوند و این‌ها را تبدیل کنند به بهداشت کار دهان و دندان که بتوانند خارج کردن دندان، جرم‌گیری، پر کردن دندان انجام دهند، چرا برگشتیم به پروژه سال ۶۰ ؟

آقای وزیر دو سال شورایی را مسئول طرح تحول بهداشت دهان و دندان گذاشته است، دو سال ایشان پروژه‌های بهداشتی مملکت را به خاطر تفکر اشتباهی که در انتخاب افراد داشته‌اند به تعویق انداخته است. حتی یک متخصص کودکان در پروژه ۶ تا ۱۴ سال طرح تحول سلامت دهان و دندان نیست، چرا اندودنتیست، جراح، پروتزیست هست، مگر پروژه کودکان نیست؟

تا زمانی که ما به این نتیجه نرسیم که حق داریم  مملکت‌مان را تغییر بدهیم و وظیفه‌مان است و باید این کار را بکنیم و هر کسی نگذارد ما مملکت‌مان را تغییر کیفی به نفع مردم و نظام بدهیم آن شخص در جهت منافع ملی نیست، نمی‌توانیم کاری بکنیم. یعنی نباید این تصور را داشته باشیم که کسی بیاید در دندان‌پزشکی مشکلات ما را حل بکند.

اگر انجمن دندان‌پزشکان آمریکا در یک ساختمان ۲۳ طبقه است، با اعانه مردم ساخته شده است، مردم آمریکا پول دادند ساختمان ADA را ساخته‌اند و انجمن‌های نقاط مختلف دنیا در آن همکاری می‌کنند، چرا ما به همدیگر کمک نمی کنیم؟

در بعضی از کنگره‌ها من واقعاً ناراحت می‌شوم وقتی می‌بینم برای مثال کنگره پاتولوژی خلوت است. علت این است که اقتصادگرایی در دندان‌پزشکی تسلط پیدا کرده است.

اگر نخواهیم کشورمان را در آن مسائلی که می‌توانیم تغییر دهیم، درست کنیم باز هم همین مسائل وجود خواهد داشت. وقتی می‌گویند DMF برابر ۶ است، شما می‌توانید باز شده DMF را نگاه بکنید اینطور نیست که هر نفر دو دندان پر شده، دودندان کشیده و یا دو دندان پوسیده داشته باشند. در خیلی از جاها در دهان بیش از ۶ دندان پوسیده است و آن فرد هم هیچ وقت نمی‌تواند درمان کند. در جاهایی که افراد متمول هستند تعداد پر کردن بالاست. در جاهایی که افراد در فقر هستند تعداد دندان های از دست رفته آن بالاست. اقشار کارمندان دولت و طبقات میانه جامعه پوسیدگی بالاست، برای مثال بیمار به مطب شما مراجعه می‌کند چند دندان خراب دارد. سه سال بعد برای دندانی که درد شدید دارد مراجعه می‌کند و همچنان بقیه دندان‌ها خراب هستند، چرا این اتفاق می‌افتد؟

در مقاله ای نوشتیم  طرح پروژه سلامت دهان و دندان عزم ملی می‌خواهد، یعنی هر مطب دندان‌پزشکی باید بشود یک واحد سازمانی بهداشت دهان و دندان همین!

در نقاط مختلف دنیا کارهایی انجام شده است. مثلا ببینید چرا در سوئد DMF نزدیک به صفر است. اگر از من بخواهند برای عزم ملی حاضری فیشورسیلانت را با  پنجاه هزار تومان انجام بدهم من مانند بسیاری از همکاران حاضرم یک روز در ماه مطبم یا در درمانگاهی رایگان کار کنم.

چه کسی فکر می‌کند دندان‌پزشکان ما حاضر نیستند در درمانگاه ها کار کنند. همانطور که در طرح‌های یک ماهه زمان دفاع مقدس خدمت کردند، قطعا حاضر خواهند بود.

یازدهمین کنگره علمی سالیانه انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران در حال برگزاری است و ما مثل همیشه از دوستان دعوت کرده‌ایم تا در خدمت‌شان باشیم. کنگره‌هایی که برگزار شده همیشه بار علمی بالایی داشته است به همین دلیل همیشه استقبال خوبی بعمل آمده است.

در کنگره‌ها مسئله آزار دهنده‌ای به نام اقتصاد کنگره یا مسائل مالی کنگره وجود دارد. خیلی از دوستان در کنگره‌های مختلف مسئولیت داشته‌اند، رئیس کنگره یا رئیس انجمن بوده اند، مسئول دغدغه سنگینی داشته‌اند برای اینکه بتوانند نمایشگاه بزنند و بتوانند هزینه‌هاشان را تامین کنند. و این‌ها به دلیل نفوذ تجارت در دندان‌پزشکی است.

شرکت‌ها می‌گویند هزینه ثبت نام شما دویست هزار تومان است، ما برای شما ۱۰۰ نفر را ثبت نام می‌کنیم و دو غرفه در نمایشگاه میگیریم هزینه ثبت نام صد تومان می‌دهیم و از طریق شرکت پیامک می‌زنند و ثبت نام می‌کنند، الان دیگر ثبت نام‌ها از طریق شرکت ها شده است! این یکی از بدترین معضلاتی است که وجود دارد!

دندان‌پزشکان را باید آگاهی داد که از انجمن‌ها حمایت کنند. یعنی کسی که در انجمن پروتز، پریو و … است همه باید عضو انجمن پریو یا پروتز باشند و حق عضویت‌شان را پرداخت کنند. ولی متاسفانه اینطور عمل نمی شود، در صورتی که حق عضویت‌ها اصل تامین هزینه اداره انجمن‌ها است. ما حدودا بیست و سه هزار دندان‌پزشک عمومی داریم. اگر صد هزار تومان حق عضویت شان را بدهند ما می‌توانیم یک مکان اختصاصی برای انجمن داشته باشیم.

اگر دندان‌پزشکان در کنگره‌ها ثبت نام کنند ما دیگر نیازی به حضور شرکت‌ها نخواهیم داشت و اگر برای مثال انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران با انجمن اندو، انجمن پاتولوژی، انجمن ترمیمی در سال یک هفته یک کنگره بزرگ برگزار کنند خیلی هزینه‌هایمان کمتر می‌شود و بیشتر به هم کمک می‌کنیم.

اهداف کنگره ما مثل همیشه آموزش دندان‌پزشکان عمومی است. در تمام مباحث بایدها و نبایدها وجود دارد به نظر من هر کسی درایت علمی پیدا کند سریع تر نبایدها را پیدا می‌کند و هر چقدر آدم آگاه‌تر باشد با درایت بیشتری می‌تواند کار کند. دکتر پارسا آتش رزم موضوع کنگره را پیشنهاد کردند. ما پارسال ۲۰ تا ۳۰ موضوع می‌دادیم و روی آن بحث می‌شد ولی ایشان روی این موضوع کار کردند و تلاش دارند که این کار را انجام دهند.

دکتر پارسا آتش رزم فردی است که دانش‌شان کاملا به روز است و پیچیده‌ترین مباحث را در پروتز و اکلوژن سخنرانی می کنند. فردی بسیار علاقه مند به خدمت به کشور و معلمی صادق هستند. ایشان از نظر آکادمیک انضباط‌گرا هستند. انضباط آکادمیک حکمیت اصلی را در موفقیت پروسه کاری شما دارد که ایشان به این موضوع اعتقاد دارند و به عنوان دبیر علمی یازدهمین کنگره سالیانه انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران با افتخار از طرف ما برگزیده شده‌اند.

من حکم دبیر علمی دکتر پارسا آتش رزم را با افتخار می‌خوانم:

همکار محترم جناب آقای دکتر پارسا آتش رزم

متخصص پروتزهای دندانی  (پروستودونتیست)

باسلام و احترام، تلاش و مجاهدت جنابعالی در عرصه دندان‌پزشکی به‌عنوان یک سخنور و معلم گرانقدر، سرمایه ای برای دندان‌پزشکی کشور می باشد. به پاس این همت و شایستگی از  سوی هیأت مدیره انجمن  بعنوان دبیر علمی یازدهمین کنگره علمی سالیانه انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران برگزیده شده اید. امیدواریم با جایگاه والای حضرتعالی و گستره ارتباطات ارزشمند علمی و اجتماعی که همگی در شما سراغ داریم، طیف وسیعی از همکاران دندان‌پزشک در رشته های گوناگون در راه تعالی مدیریت علمی کنگره در کنارتان به شکوفائی تحسین برانگیز این کنگره همت گمارند، ما به این باور یقین داریم.

یازدهمین کنگره علمی سالیانه انجمن در تاریخ ۲۴-۲۱ دی ماه ۱۳۹۵ در مرکز همایش های برج میلاد برگزار می گردد. شورای مشاوران علمی مجمع از برگزیدگان و نخبگان دندان‌پزشکی و دبیران مشاور علمی در ۱۲ رشته دندان‌پزشکی و کادر قدرتمند و مجرب انجمن آماده همکاری مجدانه و مشفقانه خود را اعلام می دارند. به امید موفقیت و برگزاری کنگره ای باشکوه هم پیمان و هم عهد می شویم.

دکتر پارسا آتش رزم، پروستودنتیست: با نام خدا، سلام عرض می‌کنم خدمت اساتید ارجمندم همکاران گرامی، دبیران و شورای مشاوران علمی یازدهمین کنگره علمی سالیانه انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران، افتخار دادید روز تعطیل تشریف آوردید و همچنین تشکر می‌کنم از هیات مدیره انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران به ویژه دوست عزیز جناب آقای دکتر شهنی‌زاده ریاست محترم هیات مدیره که تلاش وافری برای توسعه و عمق بخشیدن به علم دندان‌پزشکی دارند. به هر حال وظیفه‌ی سنگینی به عهده‌ی بنده است که امیدوارم بتوانم از عهده وظایف در این کنگره برآیم چون فرصت محدود است و چهار ماه فرصت داریم و قطعا مشاوره و راهنمایی شما اساتید و عزیزان به بنده کمک خواهد کرد که بتوانیم در این حوزه موفق باشیم.

می‌دانیم پیشرفت فزاینده علوم، رابطه‌ی تنگاتنگ علوم مهندسی و دندان‌پزشکی و همچنین عصر فناوریIT منجر به یک تکنولوژی مجازی در دنیا شده است و در این عرصه هم دندان‌پزشکی خیلی تاثیر پذیرفته است. از سال ۱۳۸۶ که اولین تکنولوژی دیجیتال وارد دندان‌پزشکی شده است به خوبی توسعه پیدا کرده است. دوازده رشته دندان‌پزشکی تحت تاثیر قرار گرفته است. بعضی رشته‌ها مثل پروتز و رادیولوژی خیلی بیشتر و حتی صحبت پاتولوژی دیجیتال هم می‌شود و خیلی مطرح است. اگر در فضای مجازی نگاه کنیم می‌بینیم که در این موضوع کنگره و سمپوزیم زیادی وجود دارد، در همین دبی که ۳۰/۱ ایران دندان‌پزشک ندارد تا به حال دو تا سه کنگره در مورد دندان‌پزشکی دیژیتال داشته است. دانشگاه بوستون یک دوره یک ساله در این موضوع دارد. پس ضرورت این موضوع حس می‌شود و اگر ما بتوانیم این دانش را در گروه هدف که دندان‌پزشکان عمومی هستند جا بیاندازیم. من فکر می‌کنم کار مفیدی انجام خواهیم داد. بنده اینجا هستم تا نظرات اساتید را یادداشت بکنم و از اساتید بهره ببرم تا انشالا بتوانیم یک کنگره موفقی را داشته باشیم.

دکتر باقر شهنی زاده: مسئول اجرایی علمی هفت کنگره علمی سالیانه انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران، یعنی کسی که مسئولیت تدوین جدول برنامه، تماس با اساتید، محوربندی موضوعات و چیدمان آن‌ها در پانل های کنگره براساس اشتراک موضوعی، تنظیم موضوعات برای انتخاب سخنران و بالعکس را عهده دار بودند، خانم دکتر لیلا صدقی هستند. من امسال خیلی علاقه داشتم که شادروان دکتر یوسف زرگداز را به عنوان رئیس کنگره انتخاب کنم که الان هم نام ایشان به عنوان رئیس افتخاری کنگره هست. ایشان الان در بین ما نیستند روحش شاد و یادش گرامی باد. بر اساس شایستگی ها خانم دکتر لیلا صدقی ایشان به عنوان رئیس کنگره یازدهم اعلام می کنیم:

همکار محترم سرکار خانم دکتر لیلا صدقی

مسئول محترم اجرائی علمی کنگره ها و

عضو محترم هیات مدیره انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران

 

باسلام و احترام، باتوجه به آنچه سرکار عالی در دندان‌پزشکی کشور در  طی سالیان اخیر به یادگار گذاشتید و دست آورد آن، کنگره های بسیار موفق با بار علمی شکوفا در کنار حضور درخشان اساتید دندان‌پزشکی میهن مان بوده است، یقین شایستگی ریاست یازدهمین کنگره علمی سالیانه انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران زیبنده شماست.  بدینوسیله براساس مصوبه هیات مدیره، سرکار عالی بعنوان رئیس کنگره یازدهم که در تاریخ ۲۴-۲۱ دی­ماه ۱۳۹۵ در مرکز همایش های برج میلاد برگزار خواهد شد.

امیدواریم در اولین فرصت مقدمات برگزاری کنگره با توجه به اشراف سرکار عالی به امور علمی، اداری و اجتماعی اقدامات لازم آن را آغاز فرمائید. برای شما آرزوی موفقیت و سربلندی می­نمایم.»

 

چون در این جلسه چهره های جدیدی از همکاران حضور دارند، خواهش می کنم دوستان خودشان را معرفی کنند تا همدیگر را بهتر بشناسیم:

دکتر حسن مهاجرانی، متخصص جراحی دهان، فک و صورت

دکتر باقر شهنی زاده: آقای دکتر مهاجرانی دبیرعلمی ششمین همایش ایمپلنت انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران بودند و در کنار ایشان دکتر حوریه باشی زاده (دبیرمشاور علمی رادیولوژی)، دکتر وفا مشیرآبادی (دبیرمشاور علمی جراحی)، دکتر امیرحسین شایگان (دبیرمشاور علمی پریودنتولوژی)، دکتر فرزانه فرید(دبیرمشاور علمی پروتزهای دندانی) حضور و همایش ایمپلنت بسیار موفقی داشتند.

دکتر نادر ایوبیان، متخصص پریودنتولوژی

دکتر سیدجلیل صدر، متخصص پروتزهای دندانی

دکتر فریدون جمالی، متخصص جراحی دهان، فک و صورت

دکتر میترا میرمحمدی، متخصص جراحی دهان، فک و صورت

دکتر فهیمه اخلاقی، متخصص جراحی دهان، فک و صورت

دکتر فینا ناوی، بخش جراحی دهان، فک و صورت دانشگاه آزاد

دکتر یاسر صافی، متخصص رادیولوژی دهان، فک و صورت

دکتر محمدرضا طالبی متخصص پریودنتولوژی

دکتر آیرج کی پور دندان‌پزشک

دکتر علیرضا جهانگیرنیا، متخصص جراحی دهان، فک و صورت

دکتر وفا مشیرآبادی، متخصص جراحی دهان، فک و صورت

دکتر مهدی صدفی، متخصص پروتزهای دندانی

دکتر علی واله شیدا، عضو هیأت مدیره انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران

دکتر علیرضا کشواد، متخصص پروتزهای دندانی (اکلوژن)

دکتر رامین آغنده، متخصص پروتزهای دندانی

دکتر سیدعباس شاکری، متخصص پریودنتولوژی

دکتر امیرحسین شایگان، متخصص پریودنتولوژی

دکتر مهدی صاحب جمع اتابکی، متخصص پریودنتولوژی

دکتر ساقی خبیری، متخصص پروتزهای دندانی

دکتر یوشیاهو رفوآ، متخصص جراحی دهان، فک و صورت

دکتر مجید نوحی،  دندانپزشک عمومی و مدرس، TM Joint

دکتر غلامرضا شیرانی، متخصص جراحی دهان، فک و صورت

دکتر فرزانه فرید، متخصص پروتزهای دندانی

دکتر تکتم جلایر، متخصص رادیولوژی دهان، فک و صورت

دکتر محمدحسین پدرام، متخصص پروتزهای دندانی

دکتر رامین فهیما، دندان‌پزشک

دکتر سیدکاظم نبوی نژاد، عضو هیأت موسس انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران

دکتر ناصر آخوندان، نایب رئیس هیآت مدیره انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران

دکتر لیلا صدقی، عضو هیأت مدیره انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران

دکتر محمدحسین ارگانی، عضو هیأت مدیره انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران

دکتر جمشید زمان، عضو هیأت مدیره انجمن دندان‌پزشکان عمومی ایران

دکتر شبنم حنیفه زاده، کادر اجرایی انجمن و مسئول اجرایی علمی جراحی

دکتر شکوفه شیراندشت، کادر اجرایی انجمن و مسئول اجرایی علمی رادیولوژی

دکتر مریم حقیقی فرد، کادر اجرایی انجمن و مسئول اجرایی علمی پریودنتولوژی

دکتر نیوشا نیکفر، کادر اجرایی انجمن و مسئول اجرایی علمی اندو

دکتر ثریا شاکری، کادر اجرایی انجمن و مسئول اجرایی علمی پروتز

دکتر باقر شهنی زاده: علاوه بر دبیرعلمی، به دلیل اینکه در همایش ها و کنگره های انجمن همه رشته ها و مباحث دندان‌پزشکی باید باشند و رشته هایی مانند پاتولوژی، بیماری های دهان و رادیولوژی را با اولویت های خاص بهره می گیریم. در کنگره سال گذشته، از پانل های مشترکی که موضوعات پاتولوژی، رادیولوژی و بیماری های دهان داشتند بسیار استقبال شد. این حاصل زحمات، هماهنگی و برنامه ریزی دقیق پانل ها توسط دوستانی مانند دکتر یاسر صافی، دکتر تکتم جلایر و خانم دکتر آزاده باقری بود که نشستند و بحث های زیادی انجام دادند. این نگرانی همیشه وجود داشته که ممکن است پانل های پاتولوژی و رادیولوژی کم جمعیت باشد اما چون موضوعات به نفع دندان‌پزشک عمومی انتخاب شده بود پانل های شلوغ و خوبی بودند. بحث های سازمان یافته و case report های بسیار عالی موجب به سرانجام رسیدن کاری موفق شد. ما همیشه برای این رشته ها ارزش زیادی قائل هستیم.

برای همه رشته ها، در کنار دبیر اصلی یک دبیر مشاور علمی انتخاب می شود که بتوانند کار را گسترده تر کنند. دکتر مهدی صدفی به عنوان دبیرمشاور علمی پروتز و دکتر نرگس بارفروش به عنوان دبیرمشاور علمی پریو انتخاب شدند.

دکتر محمدرضا طالبی اردکانی، پریودنتیست: ببینید آقای دکتر، شما برنامه ریزی و صحبت ها را دیر شروع کردید. حتی کسانی هم که می خواهند برای سخنرانی دعوت شوند در این زمان کم واقعا مشکل است. اکثر سخنرانان caseای ندارند! از کتابهای مختلف مطلب جمع آوری می کنند و به عنوان سخنرانی مطرح می کنند! از نظر بنده اینها سخنرانی علمی نیست! سخنرانی های سمبولیکی هست که شاید واقعا ارزش سخنرانی نداشته باشد. سخنرانی علمی زمانی ارزش دارد که از کارها و تجربیات خود دندان‌پزشک باشد. با این روند که به جلو می روید به نظر من بار علمی کنگره پایین‌تر خواهد بود! وقتی که می دانید به عنوان مثال سال آینده در آذرماه کنگره دارید بهتر است برنامه ریزی از الان انجام شود، دبیران علمی انتخاب شوند و برنامه ریزی درستی انجام شود. دکتر آتش رزم واقعا کار سختی دارند و فکر میکنم ۲۴ ساعت هم کار کنند زمان خیلی کمی دارند! من باتوجه به مشغله ای که دارم نمی توانم زمان زیادی برای برنامه ریزی کنگره بگذارم اما هرکاری و کمکی از دستم بربیاید با کمال میل انجام خواهم داد.

دکتر باقر شهنی زاده: نوبت به جراحی رسیده است. آقای دکتر جمالی شما از اساتید بزرگ جلسه هستید، آیا موافقید جوان گرا شویم؟

دکتر فریدون جمالی، جراح دهان، فک و صورت: بله حتما.

دکتر باقر شهنی زاده: دکتر رفوآ جوان گرا شویم؟

دکتر یوشیاهو رفوآ، جراح دهان، فک و صورت: بله

دکتر باقر شهنی زاده: پس خود شما انتخاب می شوید!

در رشته جراحی دکتر فهیمه اخلاقی، دکتر علیرضا جهانگیرنیا، دکتر یوشیاهو رفوآ، دکتر بهنام بهلولی و جناب آقای دکتر وحید مسگرزاده کاندیدای دبیر مشاور علمی در این رشته هستند. البته در هر انتخاب و رای گیری ما سعی میکنیم نسبت آقایان و خانم ها یکسان باشد. دکتر علیرضا جهانگیرنیا و دکتر فهیمه اخلاقی کاندیدای اصلی هستند.

دکتر علیرضا جهانگیرنیا، جراح دهان، فک و صورت: به نظر من با تجربه ای که خانم دکتر فهیمه اخلاقی دارند بهتر است ایشان دبیر مشاور علمی باشند.

دکتر باقر شهنی زاده: دکتر رفوآ، دکتر شیرانی و دکتر جمالی شما با دکتر علیرضا جهانگیرنیا موافق هستید؟ پس در رشته جراحی دکتر علیرضا جهانگیرنیا به عنوان دبیر مشاور علمی انتخاب شدند.

از رشته رادیولوژی امروز فقط دکتر تکتم جلایر و دکتر یاسر صافی حضور دارند. در رشته رادیولوژی آقایان دکتر مهرداد پنج نوش و دکتر علی کاووسی مدنظرمان بودند که امروز تشریف ندارند. ما در همه کارها از فکر و راهنمایی های دکتر پنج نوش استفاده می کردیم اما هروقت کاری را می خواستیم به ایشان بسپاریم می گفتند بدهید به جوان ترها! امروز نوبت آقای دکتر پنج نوش است و به عنوان دبیرمشاور علمی رادیولوژی کنگره یازدهم معرفی می کنیم.

خوب بعد از انتخاب دبیران مشاور علمی، وارد بحث شویم. لطفا دوستان مختصر و مفید صحبت کنند. همانطور که آقای دکتر طالبی گفتند کوتاهی در کار ما هست که مقداری در آغاز کار تعلل داشتیم. البته مقداری همایش ایمپلنت وقت‌مان را گرفت و نمی شد کار کرد. از طرفی یک همایش سنگین، همایش کشوری را در شیراز داشتیم که تمام وقت مان را گرفت. آن همایش هم خیلی موفق بود.

اما تکلیف آموزش های جدید چیست؟ ایمپلنت را به عنوان یک دندان‌پزشک چه کسی باید به من آموزش دهد؟ به نظر من دولت یا وزارت بهداشت باید فکری در این زمینه بکنند. ما پیشنهاد دادیم که در زمینه ایمپلنت یک دوره آموزشی یک ساله مانند سایر دوره های تکمیلی که وجود دارد، بگذارند. انجمن ها دوره برگزار کنند و وزارتخانه نظارت داشته باشد. به هرحال قضیه باید جایی حل شود. این یکی از ضرورت هایی است که وجود دارد. تعیین تکلیف آموزش های جدید است. در لیزر هم همین مسئله بوجود آمده است.

در کنگره یازدهم یک روز را به سخنرانی های در ارتباط با عنوان سرامیک ها اختصاص خواهیم داد که تحت نظارت دکتر رامین فهیما، جوان خوش نام و بسیار پرکار برگزار خواهد شد. ضمن احترامی که برای همه همکاران متخصص قائل هستم، برخی سخنرانی ها مثلا سخنرانی دکتر رامین فهیما در مورد باندینگ ها که ارزش بسیار دارد. ایشان در گلاس آینومرها توانایی بسیاری دارند. ایشان در ابتدا شیمی خواندند و بعد از آن در دندان‌پزشکی تحصیل کردند اما درحال حاضر علم شیمی باعث شده که در دندان‌پزشکی بسیار موفق باشد.

خوب خوشحالیم که در خدمت دوستان هستیم. من خواهش می کنم درمورد تم کنگره، مباحث، سرفصل ها و چیزهایی که برای هرچه بهتر شدن کنگره لازم و مفید است صحبت کنید.

در ابتدا بحث را آقای دکتر طالبی آغاز کنند.

دکتر محمدرضا طالبی اردکانی: همه صحبت های من انتقادی است. امیدوارم به شما برنخورد و از قبل عذرخواهی می‌کنم. آقای دکتر واقعیت این است که ما به بیراهه می رویم. هرچقدر تعداد کنگره ها بیشتر می شود سطح علمی آن ها پایین می آید و مجبور هستید برای پرکردن برنامه ها و پانل ها یک‌سری سخنرانی که ارزش علمی ندارد هم بگذارید. ما در انجمن پریو اینکار را انجام دادیم و سال هااست که دوسال یکبار کنگره برگزار می کنیم. چرا انجمن عمومی باید در سال ۳ تا ۴ کنگره یا همایش داشته باشد؟! بهتر است یک کنگره برگزار کند که کنگره ای عالی، بسیار پربار و وزین باشد. شما که در همه زمینه ها پایه هستید و همیشه موفق بودید می توانید با سایر کنگره ها مانند کنگره مادر مذاکره ای داشته باشید، برنامه ریزی کنید و همه کنگره ها را ادغام و یکپارچه کنید. براساس برآوردی که من انجام دادم در سال گذشته ما ۳۸ کنگره، همایش و سمپوزیوم منهای سمپوزیوم هایی که شرکت ها برگزار کردند، در سراسر کشور داشتیم. واقعیت امر این است که این مسیر اشتباهی است که ما داریم می رویم. شما اگر بررسی کنید در آمریکا هم با اینهمه وسعت در سال تا این حد کنگره برگزار نمی شود. ۵ تا ۱۰ کنگره بزرگ در آمریکا برگزار می شود. با این روندی که پیش می رویم روز به روز سطح علمی کنگره ها را پایین می آوریم.

دکتر عباس شاکری، دوست و همکار عزیز  که در سال گذشته مسئول اجرایی علمی کنگره پریو بودند از یک سال پیش برنامه ها را طراحی و بسته بودند. ما برای کنگره سال آینده که در مهر برگزار خواهد شد، تمام سخنرانان خارجی را هماهنگ کرده و مذاکرات را انجام داده ایم و برنامه های علمی کنگره تا یک ماه آینده روی سایت پریودنتولوژی آپلود خواهد شد. وقتی هدف درست تعیین شود و وقتی زمان باشد و برنامه ریزی به درستی انجام شود کنگره ها هم پربار برگزار خواهد شد. من واقعا نمی دانم دکتر آتش رزم چطور می‌خواهد از پس این مسئولیت سنگین بربیاید!! شاید من واقعا توانایی ندارم و اینطور فکر می کنم. برنامه ای با این عظمت و با این خیل جمعیتی که می خواهد بیاید را چطور باید هماهنگی و ساماندهی کرد؟ فکر می کنم اگر ۲۴ ساعته هم تلاش کنند باز به نتیجه مطلوبی نخواهند رسید.

دکتر باقر شهنی زاده: شما هفته قبل یک سمپوزیوم در مشهد داشتید، درست است؟

دکتر محمدرضا طالبی اردکانی: بله، یک سمپوزیوم دوروزه جهت فعال کردن شعب شهرستان برگزار شد. ۴ سمپوزیوم در ۴ شهر یزد، اصفهان، مشهد و …داشتیم. بنابراین ما سعی می کنیم که به دکتر آتش رزم کمک کنیم اما خواهش من از شما این است به عنوان فردی که در این زمینه پایه است و انجمن دندان‌پزشکان عمومی که در این زمینه واقعا زحمات ارزنده ای می کشد، قدم اول را بعد از ما بردارید. درسال ۲۵ کنگره فقط در تهران برگزار می شود و از مهرماه به بعد اگر درنظر بگیرید هر دو هفته یکبار حداقل یک کنگره داریم. ابتدا کنگره ترمیمی، بعد پروتز، بعد جراحی فک و صورت و پس از آن دو کنگره خود شما انجمن دندان‌پزشکان عمومی خواهد داشت. با این وضعیت به کجا خواهیم رفت؟ به نظر من این کار بسیار سختی است. موضوع دیگر این است که اگر انجمن ها متولیان برگزاری کنگره ها باشند ارزش خود را دارد. وقتی شرکت ها برنامه های دو روزه یا سه روزه برگزار می کنند وارد دنیای تجارت می شویم و علم و بسیاری از مسائل دیگر حاشیه ای می شوند. خواهش بنده این است که لطفا در این زمینه برنامه ریزی مفصلی را انجام دهید.  سپاسگزارم.

دکتر باقر شهنی زاده: من انتقاد اول آقای دکتر را می پذیرم اما انتقاد دوم را پاسخ می دهم. ما در سراسر کشور تعداد زیادی دندان‌پزشک عمومی داریم! اصلا قرارمان این نبود که همایش ایمپلنت به این شکل برگزار شود. اما موضوع آنقدر حساس شد که ما دوستان را دعوت کردیم و خواستیم تم اصلی همایش را سینوس لیفت بگذارند. به دلیل اینکه خود سینوس لیفت مشکلات زیادی به‌وجود می آورد. ما مجبور شدیم برای کاهش این مشکلات آن همایش را برگزار کنیم.

من با دیدن برنامه های تخصصی مختلف متوجه شدم. پریو، پروتز و جراحی به راحتی می توانند با هم برنامه های مشترک علمی داشته باشند.

خانم دکتر جلایر می خواهند تذکر آئین نامه ای بدهند. خانم دکتر جلایر چه مسئول باشند و چه نباشند همیشه در جلسات ما هستند و همیشه فعال و پرکار کمک می کنند.

دکتر تکتم جلایر، رادیولوژیست: آقای دکتر هیچکدام از شرایط ما شبیه کشورهای دیگر و ایالات متحده نیست! و همیشه در لحظات آخر به فکر می رویم. من خودم ۱۷ سال در دانشکده های مختلف کشور تدریس کرده ام و هیچوقت نتوانستم دانشجو را متقاعد کنم که از روز اول درس را بخوان و برای شب امتحان انباشته نکن! همه ما اینطور هستیم. پارسال با این حجم کنگره هایی که بود، بازهم دندان‌پزشکی وجود داشت که نیازمند امتیاز بود! یعنی اگر ۵۰ کنگره هم در سال گذشته برگزار می شد باز هم مشکل کسر امتیاز برای تمدید پروانه رفع نمی شد. حتی اگر کنگره ای می گذاشتید و درباره فواید اسکاچ برای پاک کردن ظروف صحبت می کردید، همه شرکت می کردند که امتیازات خود را تکمیل کنند. این موضوع را به این دلیل مطرح کردم که خودم برای تمدید پروانه ۵۰۰ امتیاز داشتم و مسئول مربوطه از میزان امتیازات من تعجب کرده بود! بنابراین مسئله کنگره زدگی در سال هایی که به پایان پروانه نزدیک می شویم مسئله ای عادی است. برگزاری کنگره اجباری است وگرنه دندان‌پزشکان کشور ما نمی دانند از کجا باید امتیاز جمع آوری کنند.

اما در مورد انتقاد اول که درمورد مباحث تکراری، بی محتوا و غیر ضروری صحبت کردید. خدمتتان عرض کنم حتی درمورد یکسری رشته های پایه مانند رادیولوژی، چون به شخصه هرجا که برگزار شود حتما شرکت می کنم که نکته ای به معلوماتم اضافه شود، حداقل می توانم به جرات اعلام کنم که در چهار، پنج سال اخیر اگر ۶۰ سخنرانی رادیولوژی شنیدم۵۸ تای آن ها یا کار تحقیقاتی بوده و یا کیس های خود مطب ها. اما یکسری مباحث مانند بیولوژی وجود دارد که اگر بخواهید درباره آن صحبت کنید باید عینا آن را از کتاب نکته برداری کرده باشید و جالب این است در کنگره ایمپلنت اخیر که درمورد مهندسی بافت نرم و سخت” برگزار شد، اگر بگوییم معجزه شد این اتفاق افتاد! خیلی جالب بود، حتی با اینکه بالای تریبون مرتب تذکر می دادند وقت تمام شد، دندان‌پزشکان حاضر مکرر درخواست می کردند که ادامه دهید! یکی از آن ها هم خود من بودم. چون ۵۰ کیس داشتم که اصرارم هم این بود که درمورد هر ۵۰ تا از دید قضیه مهندسی بافت نرم و سخت صحبت کنم و خداروشکر با ۵ دقیقه وقتی که گرفتم توانستم بحث را جمع کنم. خیلی تلاش می کنیم اما ما در کشورمان نه امکانات آن ها را داریم و نه هزینه ای که آنها می کنند را! و همچنین یک شمشیر تیزی مرتب بر گردن دندان‌پزشکان سایر کشورها نیست که کسر امتیاز دارید، تمدید پروانه تمام شده و غیره…

بسیاری از اساتیدی که این موضوع برای‌شان اهمیت دارد الان حضور ندارند و خارج از کشور هستند. تعطیلات در کشور ما بسیار زیاد است که باعث می شود ما سه یا چهار ماه محدود برای برگزاری کنگره ها داشته باشیم. در هفته اول و دوم فروردین هیچ برنامه ای نمی توانیم داشته باشیم! درحالی‌که ۲۳ فروردین روز دندان‌پزشک است!!! اینطور است که تراکم برنامه های علمی دندان‌پزشکی پیش می آید. مشکلات کشور ما مخصوص کشور خودمان است ونه برای هیچ کشور دیگر قابل درک است و نه اصولا می توان آن را مطرح کرد! اما خودمان معایب و نواقص را به‌طور کامل می دانیم.

دکتر باقر شهنی زاده: خانم دکتر فرزانه فرید شما لطفا نظرتان را درمورد تم پیشنهادی کنگره بفرمایید.

دکتر فرزانه فرید، پروستودنتیست: آقای دکتر تم انتخابی که بسیار موضوع جالبی است، اما درمورد مباحثی که می توان در آن مطرح کرد شاید بهتر باشد سیستم های دیژیتال را به سه قسمت تقسیم کرد. سیستم های پرینتینگ ۳D، سیستم های CAD/CAM، سیستم های filling و سیستم های و  Virtual trainingها (آموزش هایی که به‌صورت مجازی انجام می شود). ظاهرا در برخی کشورها همچین چیزی را طراحی کردند و خوب هست که صحبت و معرفی درمورد آن انجام شود. موضوع دیگر، موادی است که می توان filling ها را با استفاده از آن ها انجام داد، چه موادی را می توان برای chairside استفاده کرد؟ و چه موادی قابلیت استفاده در filling های chairside را ندارد؟ و دیگری انواع اسکنرها، اینترااورال، اکسترااورال و مهندسی که برای scanning در آن به‌کار رفته است.

دکتر رامین فهیما: برنامه ای را در شیراز با موضوع سرامیک ها ترتیب دادند و دستور دادند من در شیراز درمورد سرامیک های دندانی صحبت کنم. علت اهمیت این موضوع این است که رویکردی به سمت سرامیک های دندانی صورت گرفته است بدون اینکه آن ها را خوب بشناسند و بدانند چیست! سوال هایی که همکاران به‌طور مکرر می پرسند نشان می دهد که اطلاعات ناقص و بسیار کم است. بنابراین تصمیم گرفتیم بحثی جدای از تمام موضوعات و مباحث کنگره درنظر گرفته شود که مباحث بیسیک از مواد دندانی شروع می شود و موارد استفاده، طبقه بندی آن ها و در نهایت از یافته های نوین، مدرن و دندان‌پزشکی دیجیتال در آن زمینه کمک بگیریم. زمان بسیار کوتاه است و امیدوارم بتوانم از پس اینکار بخوبی بر بیایم.

دکتر سید جلیل صدر، پروستودنتیست: مجددا سلام عرض می کنم. همه چیز خوب بود، من به دکتر آتش رزم تبریک می‌گویم! ایشان اولین دبیرعلمی هستند که توانستند حرف خودشان را جا بیندازند!!! چون در کنگره های قبلی ۲۰ تا ۳۰ تا “تم” پیشنهاد می شد اما در نهایت همانی تصویب می‌شد که از ابتدا انتخاب کرده بودند!

سوالی که برای من پیش آمد این است که Digital Dentistry در مقابل چیست؟conventional Dentistry ؟ Restorative Dentistry؟ Forehand Dentistry؟

خانم دکتر فرید توضیحاتی دادند که برای من قانع کننده بود! به عنوان مثال ۳D Dentistry به نظرم بهتر از Digital Dentistry می تواند باشد. لطفا توضیحی درمورد مفهوم آن بفرمایید. به نظر من کلمه دیجیتال کمی ناجور است! و اگر هم بخواهیم فارسی را پاس بداریم فکر می کنم دیجیتالی یعنی کامپیوتری، رایانه ای. در کل یعنی دندان‌پزشکی کامپیوتری! مشخص کنید دیجیتال را با “ژ” بنویسیم یا با “ج”؟ در فرهنگ فارسی چطور نوشته شده است؟ دیجیتالیو یا دیژیتالی؟! و در جمله کامل میبینم نوشته اید:

Digital Dentistry; Principles, Efficiencies and Limitations

بهتر نیست بنویسید Digital instruments, material and technique که جامع تر باشد و شامل همه چیز شود. سپاسگزارم

دکتر علیرضا کشواد، پروستودنتیست: از نظر من تم کنگره بسیار تم خوبی است. من خوشحال هستم و Digital Dentistry اصلا موضوع جدیدی نیست! در زمانی که من دانشجو بودم در سال ۱۹۹۴  کتابی دادند به نام Global village of dentistry و بعد عضو سازمانی شدیم به نام British Society for CAC in dentistry که از سال ۹۲ تاسیس شده بود اما من سال ۹۴ عضو آن شده بودم. البته این موضوع در کشور ما به ساخت stent های قبل از جراحی و ساخت روکش های CAD/CAM محدود شده است! در حالیکه دندان‌پزشکی دیجیتال گستره بسیار وسیعی دارد. امیدوارم در ابتدا الفبای آن انجام شود یعنی Presentationهایمان ۳D شود. سالن کنفرانسی موجود باشد که هنگام صحبت درمورد دندان‌پزشکی دیجیتال برای نشان دادن واقعی آن ارائه هایمان نیز ۳D باشد. درحال حاضر در کنگره ها یک تا دو سخنرانی ۳D داریم که با عینک باید بنشینیم و نگاه کنیم. مبحث دیجیتال دنیای دندان‌پزشکی را بسیار متحول کرده است. کار بسیار دیر شده است اما جای دیگری که می تواند کمک‌تان کند American Society of Dental Education است. این جامعه هم خیلی در دندان‌پزشکی دیجیتال قوی هستند. اگر سایت شان را بررسی کنید تم های سخنرانی ها بسیار زیبا است. امیدوارم هماهنگی های لازم را انجام دهید که همه سخنرانان  Digital Dentistryصحبت کنند و اسلایدهایشان هم نمودی از آن باشد.

دکتر امیرحسین شایگان، پریودنتیست: تم دندان‌پزشکی دیجیتال به نظر بنده تم خوبی است زیرا در کنگره های قبلی به آن پرداخته نشده است اما همان طور که دکتر کشواد فرمودند جزئیات بیشترگفته شود و شرایطی پیش بیاید که بتوانیم این موضوع را بهتر ارائه دهیم.

تنها سوالی که دارم این است که، در مورد رشته های دیگر همچون پاتولوژی دبیر علمی معرفی نشد!

دکتر پارسا آتش رزم: در مورد رشته های پاتولوژی و بقیه رشته ها هم روز جمعه مورخ ۲/۷/۹۵ به هماهنگی راجع به آن خواهیم پرداخت و دبیر علمی آنها را هم نیز تعیین خواهیم کرد.

دکتر مهدی صاحب جمع اتابکی، پرودنتیست: راجع به تم کنگره نظری ندارم اما صحبت بنده روی DMF است که شاید DMF که به علت missing  بالا رفته باشد، به طبع آمدن ایمپلنت است، این را قبل از اینکه بررسی کنیم، بیایم ببینیم که DMF  رابطه­اش با ایمپلنت چگونه است، و شاید پیشنهاد داده شود که شاخص i را به آن اضافه کنیم که  DMFI شود که ایمپلنت هم جزو آن بیاید.

دکتر ساقی خبیری، پروستودنتیست: چون صحبت دیجیتال و کامپیوتر شد، شاید دندان‌پزشک رایانه ای، بخاطر اینکه فارسی را پاس بداریم بد نباشد اگرچه واقعا گویا نیست.

دکتر یوشیاهو رفوآ: بنده وارد جزئیات می شوم که بعد از تجربیات بسیاری که داشتم شاید چند نکته را بگویم بد نباشد. عنوان بسیار خوبی است اما مهم است در کنگره ایندیکیشن های این موضوع را هم به دقت بگوئیم.

به‌عنوان مثال: در بخش، تشخیص شکستگی زایگوما برای بیمار تروما، با دست معلوم بود و با رادیوگرافی واترز هم معلوم بود! اما رزیدنت­های ما رادیوگرافی سه بعدی برای مریض می نوشتند. برای مریض هم زمان و هم هزینه صرف می شود. بنده منکر تکنولوژی جدید نیستم باید استفاده شود اما در جای خود.

برای مثالی دیگر: بیمار با یک دندان عقل نیمه نهفته با چندین عکس متفاوت از دندان که متوجه بشوند این دندان عقل با کانال درگیر است یا نه

متاسفانه ایندیکشین ها فراموش شده است! اکثر ما دندانپزشکان ضعف های کار خودمان را نمی دانیم و به همین دلیل نمی توانیم درست عمل کنیم و فکر می کنیم باید به یک تکنولوژی بالا متوسل شویم تا آن تکنولوژی به ما کمک کند.

به‌طور مثال، دندان‌پزشکان باید اول با فایل کار کردن را یاد بگیرند و بعد روتاری را ببینند که در کجاها کاربرد دارد و اما با فایل کار کردن در زمانی که روتاری نبودند هم باید بلد باشند.

دکتر پارسا آتش رزم: در تایید صحبت های استادم جناب آقای دکتر صدر و دکتر رفوآ، ما هم دنبال نباید ها هستیم، ما باید دنبال نباید ها باشیم.

دکتر مجید نوحی: فرمایشات دکتر رفوآ را بنده هم قبول دارم. باید تجهیزات نمایشگاه هم‌سو با موضوع کنفرانس باشد و آن تجهیزات موجود باشد، حرف اول ایمپلنت را شهر استکهلم می زند اما تمامی تجهیزات را ندارند، پس تصور نکنیم که بخواهیم پیشرفت کنیم فقط تجهیزات حرف اول را میزند؛ هنر، اخلاق و انضباط هم بسیار مهم است که در جای خودش آن تجهیزات را استفاده کنیم، نه بی رویه

دکترغلامرضا شیرانی، جراح دهان، فک و صورت: بنده حرفم روی تاریخ کنگره است، تجدید نظرکنیم. چون تعدادی کنگره پشت سرهم است. بهمن ماه چند کنگره رادیولوژی، جراحی، ارتودنسی است. بنده تاریخ اول را بیشتر موافق هستم یعنی این کنگره ها نزدیک هم نباشند زیرا از نظر شرکت کننده ممکن است به مشکل بربخوریم.

مسئله ی بعدی که در تایید فرمایشات دکتر رفوآ است، دانشکده های زیادی در سطح کشور تاسیس شده است ، آموزش دندان‌پزشکی از لحاظ کیفیت افت کرده است، یک دندان‌پزشک نمی داند وقتی بیمار در روی یونیت بی هوش می شود چه کند. پس بیاییم عناوین مهم را در جای خود اما یک سری مسائل بیسیک را هم فراموش نکنیم

دکتر سید عباس شاکری، پریودنتیست: در تقویم برنامه های کنگره، اکثر کنگره ها در این روزها است و احتمال اینکه برنامه ها منتقل شود در هتل المپیک و آنجا فضای نمایشگاهی در سوله اداره می شود و از لحاظ گرمایش ضعیف است

سوالی که در ذهن بیشتر دندان‌پزشکان بود این است که چرا تاریخ کنگره را از دی ماه جابجا نمی کنیم؟

دکتر باقر شهنی زاده: سال پیش کنگره جابجا شد به ماه شهریور که با هیچ کنگره ای تلاقی پیدا نکند اما تمامی سخنرانان اعتراض شدید کردند که مصادف با مسافرت ها می باشد که علیرغم این هم ما برگزار کردیم. در اردیبهشت کنگره انجمن دندان‌پزشکی ایران است و چون کنگره را سال هااست در دی ماه  برگزار می‌کردیم و کسانی که کنگره برگزار میکنند می دانند که تاریخ ما در این روزهااست که الان هم همین اتفاق افتاده است.

دکتر سیدعباس شاکری: اگر تاریخ در خرداد یا تیر باشد شاید بد نباشد.

دکتر رامین آغنده، پروستودنتیست : دکتر کشواد فرمودند Digital Dentistry بحث جدیدی نیست. اما درخواستی دارم چون احساس کردم که یک حس عقب ماندگی به ما دست داده است که چرا Digital Dentistry نداریم! اگر من در کنگره صحبت کنم، موضوع خود را اینگونه انتخاب می کنم، ” چرا Digital Dentistry نه؟” منظورم این نیست که کلا استفاده نکنیم! اما در سخنرانی حتما عنوان خواهم کرد که چه کمبودهایی وجود دارد و یا چه حلقه هایی از دایره Digital Dentistry کشورمان کم است که فعلا نمی توانیم به آن به‌عنوان یک وسیله مطمئن در کلیه شرایط (در بعضی از شرایط می شود اما در کلیه شرایط فعلا نه!)  به آن اعتماد کنیم و باید بدانیم چه چیزی هایی از لابراتوارهای خارجی کم تر داریم! لابراتوارهای خارجی، لابراتوارهای بسیار بزرگ و مجهزی هستند که همه تجهیزات را دارند. اما لابراتوارهای ما می خواهند یک دستگاه CAD/CAM بخرند که همه کارهای شان را با آن انجام دهند! نمی شود و ما نمی توانیم این کار را انجام دهیم!

البته Digital Dentistry خیلی وقت است در دندان‌پزشکی استفاده می شود، مانند  CBCTو خیلی چیزهای دیگر! الان OPG ها را هم دیجیتال می گیریم. اما حقیقت این است که Digital Dentistry کامل که ما نیاز داریم به عنوان مثال اگر بخواهیم یک Guided surgery صحیح انجام دهیم، یک ست متوسط Guided surgery حدود ۵ هزار یورو قیمت دارد که شما تهیه می کنید و می خواهید برای ۲ بیمار استفاده کنید! این خیلی هزینه دارد. یکی از مشکلات قیمت هاست! من با متخصصان پروتز در کشور کانادا صحبت می کردم حرف های جالبی می زدند. می گفتند ۸۰ درصد کارهایی که ما انجام می دهیم حتی ساخت پلاک که پارسیل است با Digital Dentistry انجام می شود؛ این خیلی خوب است. چرا آن ها به این توانایی رسیدند؟ این سوال را پرسیدم و پاسخ دادند به دلیل قیمت ها! ما دندانپزشکی دیجیتال کار می کنیم که کارها ارزان شود! چون در آنجا هزینه ها را میخواهند پایین بیاورند اما در کشور ما دندانپزشکی دیجیتال کار می شود که هزینه بالا رود، گران شود. استدلال ها خیلی زیاد است. باید بدانیم چرا به آن مرحله نرسیدیم. صرفا نباید تقلید کنیم و باید راهبرد کشور خودمان را داشته باشیم.

انشاالله اگر بشود در این مورد من در خدمت دوستان خواهم بود.

دکتر علیرضا جهانگیرنیا، جراح دهان، فک و صورت: اینکه دکتر شاکری فرمودند کنگره اردیبهشت برگزار شود،  امکان پذیر نیست چون در اردیبهشت ماه، حداقل ۵ روز کنگره انجمن دندان‌پزشکی ایران برگزار می شود و همه دست اندرکاران انواع کنگره هایی که در کشور برگزار می شود همگی دوست دارند که مخاطب داشته باشند. یک یا چند شرکت اسپانسر داشته باشند، نمایشگاهی برگزار شود و اینکه دکتر شهنی زاده فرمودند که چرا همه چیز شرکتی شده است؟ باید گفت انجمن ها مجبور هستند برای داشتن یک بودجه و منبع مالی از شرکت های مختلف برای اسپانسری دعوت کنند.

دکتر وفا مشیرابادی، جراح دهان، فک و صورت: در ابتدا بنده موافق تم کنگره هستم، به دلیل اینکه Digital Dentistry، پاراکلینیک بوده که الان به کلینیک تبدیل شده است.

در زمینه جراحی، تزریق های دیجیتالی بی حسی وجود دارد که کمتر استفاده می شود. در مسائلی که ما کار می کنیم، Bone builder  هست که در زمینه ایمپلنت کاربرد دارد. براساس دیفکت ها، استخوان را فرم می دهند و عمل خیلی کوتاه شود. استروکتوگرافی هم هست که در افراد تصادفی، Defectها و Deformity ها استفاده می شود و plateها و Reconstruction plate ها را با این شیوه تنظیم می کنیم. اما همانطور که آقای دکتر فرمودند علت استفاده کمتر ما از این وسایل دیجیتالی هزینه اش است. هزینه یک Bone builder تقریبا ۴هزار یورو می شود. خیلی خوب است که شرکت هایی که وسایل دیجیتالی را وارد می کنند همگام با سخنرانان که درمورد وسیله ای صحبت می کنند، آن وسیله دیجیتال را در غرفه داشته باشند و یا امکان دسترسی وجود داشته باشد و یا با شرکت ها هماهنگ باشیم و سخنرانی ها در راستای تجهیزات حاضر در کشور باشد.

مسئله دیگر زمان سخنرانی هاست. به جای اینکه ۱۰ یا ۱۵ نفر هرکدام ۱۰ دقیقه صحبت کنند، حداقل ۴۵ دقیقه زمان به هر سخنران اختصاص یابد. الان در کنگره های خارجی هم اینطور است مگر اینکه مقاله ای دانشجویی باشد. لطفا ۴۵ دقیقت تا یک ساعت برای یک سخنران درنظر بگیرید. کمتر از نیم ساعت بی فایده است! نمی شود بحث را جمع کرد و مخاطب هم متوجه منظور سخنران نمی شود.

به عنوان جمعبندی، عنوان کنگره خیلی خوب است. بهتر است با تجهیزات داخل کشور و هزینه هایی که می توان به بیمار تحمیل کرد، هماهنگ باشد. سوم مطلب اینکه زمان مناسبی برای سخنران درنظر گرفته شود که بتواند مطلب را به مخاطب برساند. پرسش و پاسخ هم در انتهای هر پانل درنظر گرفته شود.

دکتر باقر شهنی زاده: آقای دکتر در راستای صحبت های شما عرض می کنم که در کنگره های خارجی افراد بین ۴۰ دقیقه تا یک ساعت و نیم صحبت می کنند. اما در برنامه هایی که ما داریم، در یک ماه یا بیست روز آخر مرتب افرادی که مایل هستند سخنرانی داشته باشند وارد عرصه می شوند.

اگر ۳ پانل داشته باشیم و هر سخنران ۲۰ دقیقه سخنرانی داشته باشد، آنوقت ما ۲۰۰ یا ۳۰۰ سخنران داریم. یکی از معضلات هتل المپیک هم تعداد کم صندلی و دیگری مکان هتل المپیک است که دور است! یک مشکل هم زمان سخنرانی کردن است که همه در یک زمان مثلا ۱۰ تا ۱۲ پنج شنبه می خواهند سخنرانی کنند. هیچکس نمی خواهد چهارشنبه بعدازظهر صحبت کند.

این برای بنده سوال است که آیا افتتاحیه را برگزار کنیم یا اصلا برگزار نکنیم؟ چه ساعتی برگزار کنیم؟ روز اول یا روز آخر باشد؟

دکتر علیرضا جهانگیرنیا: در ادامه صحبت هایی که دکتر طالبی فرمودند، وقتی از سخنران ها بخواهیم که براساس سندهای علمی و مطالب به روز سخنرانی داشته باشند و صحبت هایشان هم سند درستی داشته باشد و از روی کتاب  عکس و اسلاید تهیه نکنند! مسلما باور کنید از ۳۰۰ نفر به ۴۰ نفر هم نمی رسد. نباید با سخنرانان رودربایستی داشته باشیم. اگر برای سخنرانان خط مشی تعیین شود که در مورد چه موضوعاتی صحبت کنند، هم تعداد متقاضیان سخنرانی کم تر خواهد شد و هم وقت سخنرانی برای هر سخنران مفید و نتیجه بخش می شود.

دکتر فینا ناوی: من با آقای دکتر رفوآ موافق هستم. به دلیل اینکه یک سری مطالب جدید گفته می شود اما مشخص نمی شود که در کجا باید استفاده شود! نمونه آن همان دانشجوها هستند که سر کوچکترین مسئله ای نظر می دهند که بهتر است CBCT گرفته شود! به عنوان مثال بیماری مراجعه کرده است و اندو انجام شده که مقداری درد دارد. همکار دندانپزشکی گفته است که اگر درد دندان‌تان ادامه پیدا کرد من به دنبال کانال فرعی می گردم! بیمار در آن لحظه گفته است بهتر نیست یک CBCT گرفته شود؟! خیلی بهتر است که برای ما جا بیافتد در چه مواردی باید و در چه مواردی نباید از (تکنولوژی) استفاده بکنیم.

ممنون

دکتر یاسر صافی، رادیولوژیست: من خدمت شما و همه همکاران خسته نباشید عرض می کنم. تم دندانپزشکی دیجیتال سال هااست در رادیولوژی بعنوان رادیولوژی دیجیتال مطرح است و من خودم هم به عنوان رادیولوژیست از آن استقبال می کنم. در این مورد مباحث و مطالب زیادی وجود دارد که می توان در مورد آن ها بحث کرد. اول در مورد لفظ، آن چیزی که همیشه در کتاب ها دیده می شود با “ج” هست نه “ژ”، پیشنهاد می کنم این به “دیجیتال” تبدیل شود که در کتاب ها مرسوم است و در ترجمه های فارسی نام مصطلح تری است.

پیشنهاد دوم این که در کنگره رادیولوژی سال گذشته کار موفقی انجام شد، اینکه دو پانل داشتیم راجع به مباحث پرسش و پاسخی که چندین رشته تخصصی متفاوت بودند، مانند: رادیولوژی، جراحی، پاتولوژی، یک پانل مشترک برگزار کردند راجع به یک موضوع مشخص و خیلی استقبال شد و مخاطبان خوبی داشت. فکر می کنم روی مباحث مورد نظر در همین موضوع دندان‌پزشکی دیجیتال پرسش و پاسخی که با استفاده از چندین همکار در شته های متفاوت باشد. استقبال خوبی از این کار می شود و چیز خوبی از آن استخراج خواهد شد.

دکتر فهیمه اخلاقی، جراح دهان، فک و صورت: با عرض خسته نباشید خدمت همکاران عزیز. در مورد این عنوان و تم احساس من این است که دکتر آتش رزم آن را با فکر مشخص کردند. این تم، یک تم کلی نیست بلکه در ادامه آن  Principles ،Efficiencies  و  Limitations آمده است که خیلی از موضوعات را مشخص می کند و بایدها و نباید ها با اصطلاحاتی که آورده شده است، در این تم گذاشته شده است. من خدمت همه همکاران خسته نباشید می گویم و امیدوارم کنگره خوبی برگزار شود.

دکتر میترا میرمحمدی، جراح دهان، فک و صورت: در رابطه با مسئله تعدد کنگره ها اصلا اعتقاد ندارم که کنگره هایمان را باید محدود کنیم! هرچه ما گزینه های بیشتر را در اختیار مخاطب قرار دهیم شاید بتوانیم از نظرهای مختلف استفاده کرده و نیازهای دندانپزشکان را تامین کنیم.

درارتباط با موضوعاتی که انجمن دندانپزشکی و روند کار برگزاری کنگره ها نشان می دهند تصور بنده این است که انجمن دندانپزشکان عمومی ایران یکی از موفق ترین انجمن های ایران در برگزاری دوره های آموزشی و کنگره ها و تم هایی که برای همایش هایش انتخاب می کند، است.

آن چیزی که ضعف مااست، ضعف هایی است که انجمن های تخصصی در برگزاری سمپوزیوم های تخصصی دارند! یعنی ما به عنوان متخصص نیاز هایی بعد از فارغ التحصیلی داریم که به هیچ کدام به هیچ عنوان جوابی داده نمی شود! متاسفانه نه انجمن و نه دانشگاه ها به وظیفه ای که دارند نمی توانند بخوبی عمل کنند.

وقتی که شورای سلامت دهان را به آن شکل انتخاب می‌کنند که در واقع انتخاب نبوده و انتصاب بوده است! بنده خودم بازرس انجمن علمی دندانپزشکی ایران بودم و در جلسه حضور داشتم که یک همچنین برنامه ای هست و کاملا انتصاب بود! متاسفانه وقتی روند به این شکل می شود، ما دیگر نباید خیلی انتظار حل مشکلات اساسی را داشته باشیم و قدرت مانورمان زیاد نیست و در محدوده کوچکی می‌توانیم مانور دهیم.

در رابطه با تم، تمی که انتخاب شده بسیار خوب است و بنده استقبال می کنم. با این که امکانات آن را در کشورمان نداریم و فقط افتخار این را داریم که تکنولوژی آن وارد کشور شده است، بدون اینکه  بدانیم چطوری از این تکنولوژی استفاده کنیم ولی به هر صورت معرفی اش بسیار ضروری است چون در سطح جهان بسیار روی آن مانور داده می شود. اما اگر اسم آن  Digital assisted باشد شاید بهتر است، یعنی دندان‌پزشکی به کمک ابزار دیجیتال. فکر می کنم به این صورت شمول آن رعایت می شود. آرزوی موفقیت می کنم و میدانم مثل همیشه موفق خواهید بود.

دکتر فریدون جمالی: همانطور که جوان گرایی تم شماست، نوآوری هم بسیار خوب است.

اصولا Digital Dentistry یک نوآوری است که در دندان‌پزشکی آمده است و نمی شود تاثیر آن را انکار کرد. اما همان طور که دوستان گفتند باید اندیکاسیون ها و کنترا اندیکاسیون ها را گفت. بعنوان مثال CBCT در مورد ایمپلنت بسیار کمک می کند ولی متاسفانه اکثر همکاران استفاده نمی کنند و به نظر من این کار خوبی نیست! من فکر می کنم برای پیدا کردن طول و قطر ایمپلنت انتخابی باید از CBCT استفاده شود. در بعضی مواقع هم بی رویه استفاده می شود که آن را هم باید تذکر داد.

بنده هم آرزوی موفقیت می کنم و تجربه شما باعث می شود همیشه کنگره ها موفق باشد.

دکتر سیدحسن مهاجرانی، جراح دهان، فک و صورت: تبریک می گویم به خانم دکتر صدقی و آقای دکتر اتش رزم که بار زیادی را بر عهده گرفتند. یکی دو مورد را به ذهن دارم که براساس تجربیات گذشته عنوان می کنم. این بحث که فکر می کنیم مسائل بیسیک نباید در کنگره ها بیان شوند و تمامی مطالب باید جدید باشند، فکر نمی کنم زیاد صحیح باشد! زیرا دندان‌پزشکان طوری سوال می کنند که احساس می کنم خیلی از اطلاعات اولیه را نمی دانند! دلیلی نیست که برای برای کسانی که مطالب بیسیک و نکاتی را که باید به عنوان یک دندانپزشک بدانند؛ نمی دانند، مسائل جدید را بگوئیم. در مقابل بیسیک، نوآوری ها هم خوب است و باید باشد، اما  حذف بیسیک را از کنگره ها جالب نمی دانم. بالاخره باید بیسیک به عنوان یادآوری گفته شود. مگر همه ما همه مطالبی را که می خوانیم به ذهن می سپاریم؟! در ۴ پانل که ارائه می دهند در عرض چند دقیقه بسیاری از مطالب یادآوری می شود! چه اشکالی در تکرار مطالبی که می دانستیم وجود دارد؟! پس بهتر است در کنگره ها بیسیک و نوآوری در کنار هم باشد.

مورد دوم اینکه، میکروفن بی سیم در هر میز باشد که به موقع جواب سوالات داده شود.

مسئله بعدی CBCT است، اگر می خواهید دندان عقل را خارج کنید (پانورامیک که همه دارند) از نظر کلی بهتر است CBCT داشته باشید! چرا؟ درست است که شما در پانورامیک فاصله کانال دندان عقل را می بینید اما در CBCT تشخیص بهتری می دهید. چون مسیر نزدیک تر ریشه های دندان (دو یا سه ریشه دارد) قابل دیدن است. اول آن ریشه ای که فاصله نزدیکتری دارد را خارج می کنید بعد به سراغ ریشه نزدیک تر کانال می روید. در هر صورت داشتن CBCT  نه برای هر دندان عقلی، اما برای دندان هایی که مشکل دار هستند ضروری است. دیگری در ایمپلنت است که داشتن CBCT واجب است! مگر می شود بدون CBCT شما عرض و ارتفاع استخوان را تشخیص دهیدو با استفاده از پانورامیک ایمپلنت نصب کنید؟ حتما با مشکل روبرو خواهید شد.

نکته دیگر این است که چرا ما از پاراکلینیک  استفاده می کنیم؟ برای تشخیص درست! اگر ما تشخیص مان را درست بدهیم شاید خیلی جاها پاراکلینیک لازم نباشد. مگر ابوعلی سینا در آن زمان پاراکلینیک داشت؟! پس چطور دیابت و مرض قند را تشخیص می داد؟ پاراکلینیک بد نیست اما ما ضعف علمی داریم که از پاراکلینیک استفاده می کنیم و می خواهیم عدم تشخیص مان را با آن جبران کنیم. مسئله دیجیتال که مطرح شده بسیار خوب است اما نه اینکه در همه جا و برای تمامی مسائل از آن استفاده کنیم.

دکتر مهدی صدفی، پروستودنتیست: آقای دکتر واژه ای را که به کار می بریم باید معنی دقیق آن را بدانیم و سپس از آن استفاده کنیم و به نتیجه مطلوب برسیم. اگر “تکنولوژی” بکار می بریم، یک واژه یونان قدیم است و به این معنا که ما از هر ابزاری که در دسترس است برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب استفاده کنیم. اگر می گوییم Digital Dentistry یعنی؛ استفاده از تکنولوژی های نوین در دندانپزشکی به جای روش های سنتی قدیمی که مکانیکی و الکتریکی بودند. اما به کار بردن این واژه یعنی در تمام زمینه ها شمول دارد و در موارد کلینیک، پاراکلینیک، تشخیص، طرح درمان وارد می شود. این واژه شناخت ابزار، اندیکاسیون، کنترااندیکاسیون دارد و افرادی که با این ابزار کار می کنند باید روش استفاده را بدانند، متریال ها را بدانند و با متریال های قبلی مقایسه کنند که چه فرقی دارد، پس ما در واقع درمورد نوعی از دندانپزشکی صحبت می کنیم که در مقابل نوع سنتی آن، با استفاده از تکنووژی های جدید تمام جوانب را دارد. “Digital Dentistry” خیلی واژه گسترده ای است و به نظر می آید که این کنگره را باید بسیار مهندسی کنیم. پیشنهاد بنده این است که از اساتیدی که در این رشته و حوزه کار می کنند بخواهیم عناوینی را که در رابطه با تم کنگره است، معرفی کنند. از اساتیدی که صاحب نظر هستند و در این زمینه تجربیات خوبی دارند بخواهیم که سخنرانی کنند تا کنگره ای مفید و گسترده داشته باشیم.

دکتر علی واله شیدا، عضو هیأت مدیره انجمن دندانپزشکان عمومی ایران: مجددا خدمت همه همکاران سلام عرض می کنم. صحبت ها خیلی کامل بود و خیلی استفاده کردیم. خیلی خوشحال هستم که موضوع کنگره “Digital Dentistry“ انتخاب شده و می دانم که کار بسیار سختی است. اگر قرار باشد این موضوع در کنگره محوریت داشته باشد، هماهنگی تعداد سخنرانانی که در فاصله این چهار ماه فرصت داشته باشند همکاری کنند کار خیلی سختی است. دکتر آتش رزم از اساتید خوب بنده هستند و می دانم چه کار طاقت فرسایی را پیش رو دارند.

در ارتباط با مسئله تعدد کنگره ها، به عنوان یک دندانپزشک عمومی با این مسئله روبرو هستیم. کنگره زدگی و گاها سخنرانی های تکراری و خلاف تم اصلی آن کنگره همیشه اتفاق می افتد و امیدواریم در این کنگره نباشد.

جسارتا از آنجایی که عضو هیأت مدیره انجمن دندانپزشکان عمومی ایران هستم می خواستم در پاسخ به صحبت های دکتر طالبی عرض کنم این تنها مشکل انجمن عمومی ایران نیست، شاید بقیه کنگره ها هم همین طور است! گاها شما می بینید که کنگره ترمیمی یا پروتز به به کنگره ایمپلنتولوژی تبدیل شده است! اینکه گروهی که کار می کنند چقدر به تم کنگره شان وفادار هستند، خیلی مهم است. به عنوان مثال در ارتباط با کنگره پریودنتولوژی که برای من بسیار مهم است و می دانم که خیلی مفید هستند، گاها میبینیم یک روز کامل کنگره به سخنران خارجی اختصاص می یابد. این سخنران خارجی با تمام ایده هایی که دارد می تواند همه کنگره را تحت الشعاع قرار دهد و همه افکارهایی که می تواند تضارب آرا باشد را تحت تاثیر قرار داده و مشکل ایجاد کند.

در ارتباط با شرکت ها هم آقای دکتر طالبی درست می گویند اما عمده سخنران هایی هم که کنگره پریودنتولوژی دعوت می کند از طرف شرکت ها هستند و البته جای تقدیر دارد اما این طور نیست که بگوئیم انجمن ها می توانند به صورت مستقل در شرایط فعلی بدون شرکت ها و همکاری آن ها به کارشان ادامه بدهند.

از اینکه همه اساتید من در روز تعطیل افتخار دادند و تشریف آوردند متشکرم.

نکته دیگری که در انتها باید عرض کنم، دکتر شهنی زاده اگر عده ای هزینه می کنند و در کنگره های خارجی شرکت دارند، باور بفرمایید گاها ارزش سمینارهای خارجی را درک می کنند و می بینند که پس از برگشتن از این سمینارها کوله بار مهمی از اطلاعات دارند. اما واقعیت این است که این تجربه کمتر در کنگره های ایرانی کسب می شود! امیدوارم روزی باشد کنگره های ایران هم به همان کیفیت برگزار شوند.

متشکرم

دکتر آیرج کی پور: عرض کنم خدمتتان که دو پیشنهاد دارم: یکی اینکه سخنرانی ها را منتشر کنیم و اگر این اتفاق بیفتد مثل این است که دندانپزشکان سراسر کشور در کنگره شرکت داشتند! هدف ما این است که همه دندانپزشکان از کنگره های مان بهره‌مند شوند. این کار باعث می شود سخنرانان، مطالب دقیق ارائه دهند. مطالب اینترنتی ارائه ندهند و اسناد و مدارک معتبر داشته باشند که مخاطبان به درستی متوجه منظور سخنران بشوند. انتشار اسناد کمک بزرگی به دقیق تر بودن سخنرانی ها می کند.

پیشنهاد دوم من این است که از انجمن های تخصصی بخواهیم کنگره های شان را تخصصی برگزار کنند! این صحبت هایی که بر سر تعدد تعداد کنگره ها هست، یکی از دلایلش عمومی بودن همه این کنگره هاست و در سطح دانش یک دندانپزشک عمومی کنگره های شان را برگزار می کنند. در صورت تخصصی بودن هر کنگره ما مشکلی با زمان و موضوع برگزاری کنگره ها نخواهیم داشت!

متشکرم

دکتر محمدحسین پدرام:

بسم الله الرحمان الرحیم

سلام عرض می کنم، خسته نباشید. از صحبت های همه عزیزان استفاده کردم. اولا انتخاب جناب دکتر پارسا آتش رزم را به خودم، جامعه دندانپزشکی و انجمن دندانپزشکان عمومی ایران تبریک عرض می کنم. ایشان یکی از انسان های عالم، وارسته و منظبط هستند. در ارتباط با تم کنگره و صحبت های دکتر طالبی درمورد کنگره زدگی باید عرض کنم که دردهای مشترکی داریم و فرمایشات شما صحیح است. دوستان در این مورد پاسخ هایی را دادند. دکتر کی پور تا حدودی اشاره کردند، علت اینکه همه ما از مسئله کنگره زدگی رنج می بریم، با تمام احترامی که برای تک تک انجمن های تخصصی قائل هستیم چون مهره های اصلی دندانپزشکی ما را همین رشته های تخصصی تشکیل می دهند و این ساختمان روی این ستون ها بنا شده است اما واقعیت این است اگر تمام برنامه های انجمن ها را در پنج سال گذشته بررسی کنید همه شان شبیه هم هستند و فرقی با کنگره هایی که انجمن عمومی و یا انجمن دندانپزشکی ایران برگزار می کند، ندارند. در اینجا مرزی به نفع درآمد و ریاست شکسته شده است. ما مشکلات انجمن ها را می دانیم و در جریان هزینه آن ها هستیم و این هزینه ها با ثبت نام های ناقصی که در کشور ما انجام می شود امکان‌پذیر نیست. این هزینه ها از طریق شرکت ها تامین می شود. درد زمانی بیشتر می شود که ما علم را فدای درآمد بکنیم. این دردیست که در تمام کنگره ها درمورد آن صحبت می شود اما چون پای واقعیت های اقتصادی پیش می آید، همه آنرا زیر پا می گذارند. مسئله دیگر این است که می خواهند تعداد صندلی ها را بدانند! اگر ۱۰۰۰سالن نفر است یک امتیاز و اگر ۴۰۰ نفر است امتیاز دیگری می دهند! یعنی اختصاص امتیاز به یک کنگره علمی براساس تعداد صندلی ها و افراد شرکت کننده!! علم اینجا قربانی می شود. حرفه و اخلاق پزشکی در چنین شراطی قربانی شده است.

باحضور دکتر پارسا آتش رزم و مدیریت دکتر باقر شهنی زاده و دست اندرکاران برگزاری کنگره امیدواریم این مسائل برطرف شود. راندمان کنگره شما زیر زربین است. متاسفانه تا امروز آن هویت دیده نشده است! آن هویت یا بها دادن به تم کنگره است، یک تم انتخاب می شود اما همه چیز در آن هست! و در سخنرانی ها اگر تنها به دلیل مطرح شدن نام، سخنرانی ها را از منابع غیر معمول بردارند فایده ای ندارد.

در همایش ایمپلنت دکتر فرزانه فرید و دکتر رامین آغنده شاهد بودند بنده روی یک موضوع سخنرانی اساسی بیش از یک سال و نیم کار کرده ام با عنوان “آنالیز و معیارهای زیبایی”. مدیرپانل عزیزی که برای آن پانل انتخاب شده بود قبل از شروع سخنرانی من اعلام کردند که ۵ دقیقه باقی مانده است! یعنی یک سال از صحبت ها و زحمات من باید در ۵ دقیقه مطرح شود؟؟!

آقای دکتر به زمان سخنرانی ها توجه کنید. شما در صحبت های ابتدایی فرمودید که بعضی از ما دندانپزشکان مسائلی مانند “پرسلن” را نمی دانیم. اگر ما در علم پرسلن که از علوم پایه است ضعیف هستیم پس “دیجیتال” با این مسئله در تناقض است! در کنار عنایت و توجه به تکنولوژی های مدرن، آقای دکتر انتظار داریم علوم پایه را هر روز تکرار کنیم. علوم پایه نباید فراموش شود. این شاید انتظار زیادیست اما با مدیریتی که از شما و خانم دکتر صدقی و در راس علوم آقای دکتر پارسا آتش رزم سراغ دارم، ایمان دارم با چنین جلساتی که در این زمان کم برگزار می شود، یک هویت را از این کنگره به بعد پایه گذاری کنید: موضوعات مناسب، زمان سخنرانی کافی و جا انداختن ۲ یا ۳ مطلب در این زمان. اگر قرار است علم جدید مطرح شود، قبل از آن پانل های علوم پایه را داشته باشید و بعد مطرح شود که علومی مانند دندانپزشکی دیجیتال این علوم پایه را ارتقاء داده است.

برای همگی شما آرزوی موفقیت دارم. درمورد حل مسائل و مشکلات یک خرد جمعی نیاز است که اوضاع دندانپزشکی کشور را ارتقاء دهد.

متشکرم

دکتر جمشید زمان:  با عرض سلام و خیرمقدم خدمت دوستان و اساتید. من زیاد وقت‌تان رو نمی گیرم و فقط از  اساتید عزیز تشکر می کنم در جلسه حضور داشتند و انتقاداتی داشتند که اکثر آنها وارد و مورد قبول است اما برخی هم با اینکه مورد قبول هستند چاره ای نیست و همانطور که در همایش ایمپلنت هم تجربه شد تعداد سخنرانان  علاقه مند در هفته های آخر افزایش داشت. بهرحال با توجه به اینکه زمان کنگره ها را بیش از ۳ یا ۴ روز نمی توان درنظر گرفت، این مسئله از طرف اساتید بنده پیش می آید.

من تنها خواهشی که از اساتید خود دارم این است که طبق روال گذشته همراه انجمن باشند، ماهم از ایشان تشکر می کنیم تا دندانپزشکان عمومی کشور در چنین کنگره هایی به برخی از معلومات و تکنیک برسند که خدمات بیشتری به مردم ارائه بدهند. هرچقدر دندانپزشکی عمومی کشور پیشرفت داشته باشد، متخصصین هم راحت تر می توانند خدمت کنند. ایشان بجای درمان failer ها به درمان caseهای پیشرفته می پردازند و بجای اینکه درگیر مشکلات و کم و کاستی های درمان باشند به تحقیقات و ارائه مقالات جدید می پردازند. سربلندی کشورمان را از همکاری دو قشر دندانپزشک عمومی و متخصص خواهیم داشت.

متشکرم

دکتر سیدکاظم نبوی نژاد: ضمن خوشامدگویی خدمت کلیه اساتید محترم و عرض تبریک خدمت استاد فرهیخته و متعهد جناب آقای دکتر پارسا آتش رزم به دلیل انتخاب ایشان به عنوان دبیر علمی و سرکار خانم دکتر لیلا صدقی، یار همیشه همراه انجمن که هرزمان من به انجمن آمدم ایشان درحال تلاش برای فراهم کردن ملزومات کنگره و یا سمپوزیوم ها و همچنین زنده نگه داشتن انجمن بودند. همچنین برای چندمین بار به آقای دکتر شهنی زاده تبریک می گویم که این چراغ را روشن نگه داشتند و هر روز هم روشن تر می شود. درمورد مسائل کنگره اساتید نظرات‌شان را فرمودند. امیدوارم آقای دکتر پارسا آتش رزم، خانم دکتر لیلا صدقی و همه عوامل اجرایی کنگره یازدهم امسال هم مشابه سال های گذشته کنگره ای پربار و موفق داشته باشند.

تشکر

دکتر ناصرآخوندان: خانم دکتر ناوی فرمودند همکلاس بنده بودند! آن سال ها که ما در دانشگاه تحصیل می کردیم چند نابغه وارد دانشگاه شدند که سن شان پایین بود و یکی از آن ها خانم دکتر ناوی بودند. گفتنی ها را همه همکاران بیان کردند هم مطالبی درمورد تکنولوژی جدید و هم درمورد علوم پایه. همه صحیح هستند. اما شما درنظر بگیرید که یک رادیوگرافی ساده از زانو با یک MRI چقدر فرق می کند. به هرحال ما باید تکنولوژی جدید را بدانیم. من یادم هست که دکتر صدر در کنگره ای که سال ها پیش برگزار شد مطلب CAD/CAM را گفتند. الان خوشبختانه CAD/CAM وارد شده است. خیلی ضروریست که موارد استفاده یا عدم استفاده آن به درستی بیان شود.

تشکر می کنم

دکتر مریم حقیقی فرد، مسئول اجرایی علمی پریودنتولوژی: ظهر همه همکاران بخیر. خیلی خوش آمدید. از همه همکاران عزیز متشکرم که وقت گذاشتند و تشریف آوردند. من به عنوان مسئول پریو از حضور دکتر مهدی صاحب جمع اتابکی، دکتر نادر ایوبیان و سایر متخصصین پریودنتولوژی تشکر ویژه دارم. به دکتر آتش رزم و دوست خوبم خانم دکتر لیلا صدقی تبریک می گویم. امیدوارم امسال هم بتوانیم کنگره خوبی برگزار کنیم. در کارگاه ها حتما مزاحم شما اساتید محترم خواهیم شد.

دکتر شکوفه شیراندشت، مسئول اجرایی علمی رادیولوژی: من هم خدمت حضار محترم و اساتید بزرگوار خیرمقدم عرض می کنم. سعی می کنیم در گروه اجرایی در حدی که در توان مان باشد یار و یاور انجمن باشیم و هماهنگی ها بطور کامل و منظم انجام شود. تمامی گام هایی که انجمن دندانپزشکان عمومی ایران برمی دارد قطعا در جهت ارتقاء دندانپزشکی کشور و اطلاعات علمی دندانپزشکان می باشد. بنده مسئول اجرایی علمی رادیولوژی هستم و از حضور تمامی اساتید بخصوص اساتید رادیولوژی در جلسه امروز کمال تشکر را دارم.

امیدوارم بتوانیم کنگره پرباری را خدمت همکاران دندانپزشک ارائه دهیم.

دکتر باقر شهنی زاده: آقای دکتر کشواد من یک سؤالی دارم. با این تمی که در کنگره داریم، به دلیل اطلاعاتی بین المللی که شما دارید، Document ای برای تشخیص مقاله و یک محوربندی برای این موضوع می‌خواهیم. ما باید محورهایی روی دندانپزشکی دیجیتال داشته باشیم. تکلیف رادیولوژی مشخص است. بهرحال عرصه‌اش را از سیستم رادیوگرافی معمولی قطع کرده والان دیگر کم کم همه به دلایل متفاوتی می‌گذرند. اما ما نمی‌خواهیم بگوییم “دیجیتال” را بپذیرید. ما دو همایش‌های ایمپلنت را فقط به این منظور برگزار کردیم که شکست‌ها را مطرح کنیم و به دوستان بگوئیم که از برخی روش ها استفاده نکنند و از سخنرانان هم خواهش کردیم که تذکر بدهند. این واقعاً مؤثر بود. اگر شما بخواهید عوارض کاری را به همکاران دندانپزشک متذکر شوید بهتر است نمونه های شکست را به ایشان نشان دهید تا از عوارض آن آگاه شوند. ما در دوره های جامع ایمپلنت بطور جدی روی این مسئله تاکید می کنیم. در دیجیتال هم ما می‌خواهیم وارد عرصه‌ای بشویم که شما اطلاعات جهانی و بخصوص فعالیت انجمن ها را در این زمینه مطرح کردید. حتما جهت کسب اطلاعات بیشتر با همکاری جنابعالی، با این مراکز هماهنگی و مکاتبه می کنیم هرچند که با نظر دکتر طالبی موافق هستیم و کمی برای این کارها دیر است! ما می‌خواهیم یک Document پیدا کنیم که بتوانیم به صراحت اعلام کنیم که مثلاً درزمینه پروتز، استفاده از CAD/CAM قطعی است! این Document را از کجا می‌توانیم بدست بیاوریم؟!

دکتر علیرضا کشواد: خدمت شما عرض کنم، توصیه من این است با سه جامعه در تماس باشید که در اینترنت هم آدرسشان هست. یکی از آن‌ها ADA، یکی BDA و دیگری dental association Astor. این سه انجمن گایدلاین های دندانپزشکی دیجیتال را در آموزش under graduate و post graduate  به شما می‌گویند. با مرکز دیگری که می‌توانید تماس بگیرید و آن‌ها گایدلاین های قانونی را در اختیار شما بگذارند British general dental council (GDC) است که از نظر قانونی می توانند به شما بگویند در چه مواردی باید از digital dentistry استفاده می‌کردید و اگر شکایتی برعلیه شما صورت بگیرد و از دندانپزشکی دیجیتال استفاده نکرده باشید، شما محکوم می‌شوید! همچنین این مراکز اعلام می کنند که کجا نمی‌توانید از این تکنولوژی استفاده کنید! زمانی که من انگلستان بودم برای تمام دندان‌پزشکان که با GDC ریجسیتر می‌کردند ازجمله خود من نامه ای ارسال کردند که از امروز ساعت ۸ صبح به بعد وایتال بلیچینگ در سرتاسر انگلستان ممنوع است! بعد از برگزاری جلسات متعدد و حل مشکل مجددا سازمان نظام پزشکی کتباً به تک‌تک دندان‌پزشکان اعلام کرد که از فردا ۸ صبح به بعد وایتال بلیچینگ در این مملکت آزاد است! یعنی هر اتفاقی که می‌خواهد بیفتد در آن گاید لاین هایی تعریف می‌شود که GDC آن را توضیح می‌دهد. مسلماً در امریکا هم American board تصمیم می گیرد از نظر قانونی چه کارهایی انجام بشود و این دو سازمان‌ در همه کشورها از هم جدا هستند! یعنی در هر کشور یک سازمان مسئول ثبت نام دندان‌پزشکان است که مثلاً در انگلستان GDC این مسئولیت را برعهده دارد و  سازمان دیگری مسئول آموزش دندان‌پزشکی آن کشور و Registration دندان‌پزشکان عمومی است مثل  British dental Association این دو سازمان از همدیگر جدا هستند. یکی ازنظر قانونی فعالیت می‌کند و دیگری ازنظر آموزشی! اما اگر می‌خواهید بدانید که ازنظر آموزشی و قانونی چه چیزهایی در دنداپزشکی دیجیتال قانونی است و چه چیزهایی قانونی نیست، یا اینکه چه مطالبی باید در دانشکده ها تدریس بشود یا نشود، به نظر من با یکی از این‌ها تماس بگیرید: یکی general dental council  و دیگری British dental association که هر دو هم در لندن هستند و گایدلاین ها را به‌صورت یک جزوه به شما می‌دهد. مثلاً اگر بپرسید وضعیت بلیچینگ در انگلستان چگونه است؟ یک جزوه ۱۰۰ صفحه ای در اختیار شما می گذارد.

در digital dentistry این مسئله خیلی مشخص است و تمام کشورها انجمن های دندانپزشکی دیجیتال دارند ازجمله آن‌هایی که در انگلستان فعالیت می‌کنند مانند  society in Cal(computed aided learning) dentistry است.  آن انجمن ها هم می توانند به شما کمک کنند که در چه زمینه هایی درباره دندانپزشکی دیجیتال صحبت کنید. در کشور ما دندانپزشکی دیجیتال به ساخت یکسری stent  ها محدود شده است که در ایمپلنت استفاده می شود. Stent را بگذارید و قبل از اینکه ایمپلنت را بگذارید، پروتزتان ساخته شده است. همچنین در این زمینه استفاده از روکش های CAD/CAM، قالبگیریدیجیتال و… . این خلاصه دندانپزشکی دیجیتال در کشور ما است. اما گستره digital dentistry فوق‌العاده بالا است و ازجمله کارهای دیگری که الان در کشور ما انجام می‌شود virtual dentistry است که یک پله بالاتر از دندانپزشکی دیجیتال می باشد. الآن در کلینیک اکثر دانشکده‌های دندانپزشکی اروپا دانشجوها روی ماکت‌هایی کار می‌کنند که virtual است! یعنی تصویر انیمیشن دندانی را که تراش می‌دهند روی مانیتور می ببینند نه تصویر خود دندان را! در تصویر دندان شما اگر مستقیم فیلمبرداری شود چون شما بخار آب دارید خوب دیده نمی شود اما در تصویر انیمیشن همه چیز واضح قابل مشاهده است. یکی دیگر از کاربردهای دیجیتال این بود که وقتی استاد می‌خواست نمره را وارد کند، می‌آمد روی یونیت رمز خود را وارد می کرد و همانجا نمره را وارد یونیت کرده و به سراغ یونیت بعدی می رفت. تمام یونیت ها به سرور اصلی دانشگاه وصل بود. بنابراین در دندانپزشکی دیجیتال بحث های زیادی وجود دارد.

دکتر باقر شهنی زاده: دست شما درد نکند.

من یک جمع‌بندی کلی می کنم. ما خیلی دنبال این هستیم که کنگره ها را بدون نمایشگاه برگزار کنیم و قصد نداریم حسابمان را پرکنیم. یک مشکلی که ما داریم انتخاب مقاله است! در همایش ایمپلنت ما با چندین نفر تماس تلفنی گرفتیم ازجمله  با خود آقای دکتر جهانگیرنیا که شما چه چیزی را می‌خواهید سخنرانی کنید؟ همچنین با آقای دکتر پارسا آتش رزم که سخنرانی شما چه چیزی هست؟ و بحث ها را به سمتی بردیم که کاملاً میدانی کردیم که همه در جهت بهبود کیفیت برنامه بود. یکی از مشکلات این کنگره احتمالاً این خواهد بود که کدام مقاله را برای سخنرانی انتخاب کنیم که احتمالاً سفارش سخنرانی خواهد داشت. یکی دیگر از مسائلی که وجود دارد این است که ما تعدد کنگره‌داریم ولی نمی آئیم ارزیابی کنیم که یک دندانپزشک چه کارهایی را باید در مطب خود انجام دهد. خیلی از این افراد هستند ثبت‌نام می‌کنند پول کنگره را هم می‌دهند اما بعد بررسی می شود که آمار ثبت‌نام سه هزار نفراست ولی ۵۰۰ نفر در سالن ها هستند. این‌یک نگاه عمیق فرهنگی می‌خواهد. امکان ندارد فرهنگ کار اجتماعی در مملکتی به وجود بیاید، مگر اینکه قانون اعمال بشود.

سای کنگره یازدهم به آدرس ۱۱congress.igda.ir طراحی و راه اندازی شده است و  به‌زودی اطلاعات در این زمینه در آن قرار می‌گیرد و یک سایت خبر ‌رسانی هم به آدرس igdanews.ir داشتیم که به‌زودی این سایت را به روز رسانی و وارد عرصه اطلاع‌رسانی می‌کنیم.

دکتر علیرضا کشواد: این صحبت‌هایی را که شما کردید من در یک کتاب به‌تفصیل خواندم و دوست دارم این کتاب را به دوستان معرفی کنم  “غرب چگونه غرب شد ” نوشته آقای صادق زیبا کلام . که قلم خیلی روان و خوبی دارد و توصیه می‌کنم که همه همکاران بخوانند .

دکتر لیلا صدقی: از همه اساتید بزرگوار که وقتشان را در اختیار ما گذاشتند تشکر می‌کنم. از همه نظراتتان استفاده کردیم و همه نکات را یادداشت کردم.  من از آقای دکتر شهنی زاده و اعضا محترم هیات مدیره انجمن که من را در این سمت انتخاب کردند تشکر می‌کنم. امیدوارم که بتوانم  تجربه‌هایم را که در این ۹ سال در انجمن کسب کردم در این کنگره استفاده کنم و درس‌هایی را که از آقای دکتر شهنی زاده گرفتم بتوانم به‌خوبی  پس بدهم. از اینکه در خدمت آقای دکتر آتش رزم دبیر علمی کنگره هستم بسیار خوشحال هستم و امیدوارم بتوانیم در کنار هم کنگره خوبی را برگزار کنیم.

دکتر پارسا آتش رزم : سلام مجدد خدمت اساتید و همکاران محترم. من خیلی ممنونم. خیلی بهره بردم.  نکات، انتقادات و پیشنهاد‌هایی که عزیزان فرمودند من یادداشت کردم و حتماً از آن‌ها استفاده خواهم کرد. ما از طریق دبیران و مشاوران علمی که رشته‌های چهارگانه هست در اینجا استفاده خواهیم کرد و تقاضا دارم به من کمک کنید. فرصت محدود است من صحبت‌های آقای دکتر محمدرضا طالبی را می‌پذیرم برای اینکه در زمان شرکت در کنگره‌های خارجی میبینم که برنامه هاشان روی اصول هست و در درازمدت طرح ریزی شده است. انجمن پریودنتولوژی همیشه کنگره‌های خوبی داشته که همگی international هستند. من ۲۹ سپتامبر برای کنگره EAO اروپا می‌روم خیلی برنامه‌شان حساب‌شده است و همان‌طور که آقای دکتر شهنی زاده فرمودند این کنگره با مبلغ ۷۰۰دلار باید ثبت‌نام شود! اما اگر عضو باشید ۳۶۰ یورو خواهد بود. پس این کنگره ها دیگر احتیاجی به اسپانسری شرکت ها ندارند! اسپانسر هم دارد پلاتینوم دارد ولی روی یک چارچوب مشخص است که ما هنوز به این سطح نرسیدیم. امیدوارم که بتوانیم به آن برسیم. من تمام نکات را اینجا یادداشت کردم و استاد صدر فرمودند قطعا راجع به این مطالب که حضرت‌عالی فرمودید تعاریف، مسائل، اینسترومنتها متریال بحث خواهد شد. امیدوارم که به من کمک کنید به‌ویژه درزمینه آموزش، آموزش virtual  شده است مطالب زیاد است. من دو بحث دارم یکی اینکه آقای دکتر فرمودند که ۴۵ دقیقه صحبت کنند، من موافقم ولی بشرطی که بدانیم کدام افراد می‌توانند این کار را انجام دهند. نظر من این است که سخنرانان ۳۰ تا ۴۵ دقیقه صحبت کنند. در کنگره های خارجی یک بخش  oral presentation خارج این‌گونه است که یک بخش research baseاست که آن‌ها معمولاً ۱۲ دقیقه است ۳ دقیقه پرسش پاسخ است ۳۰ تا ۴۵ دقیقه برای آن‌ها یی که invited هستند که بحث به‌طور کامل روشن و مطالب مشخص شود یکی از نکات مهم دندان‌پزشکی virtual یا digital  حفظ اسناد پزشکی است. شما بعد از سی سال نمی‌توانید in caps  را جمع کنید الآن حفظ این اسناد به شکل دیجیتال در هارددیسک ها خیلی مهم است  و از نظر legalآقای دکتر کشواد نکات خوبی را فرمودند و جای بحث که مورد قبول نظام پزشکی و وزارت بهداشت هست و در این سمینار و کنگره روشن بشود  و یک‌ چیزی که آقای دکتر مهاجرانی فرمودند اصول پایه در این کنگره صحبت بشود می‌خواهم بدانم غیر از اصول پایه  digital dentistry آیا در حوزه اصول پایه دندان‌پزشکی‌های عمومی در تمامی رشته‌ها  وارد شویم یا نه؟ نکاتی که حضرت‌عالی فرمودید چون اکثریت دوستان که در محیط آکادمیک هستند و تجربه ‌دارند بیشتر روی مباحث پایه تأکید دارند مانند دکتر رفوآ و تمام اساتید، حال بحث بنده این است که غیر از حوزه virtual dentistry  در حوزه رشته‌هایی که مربوط به دندان‌پزشکی عمومی هست وارد بشوم یا نه؟ نظر من این است، البته این برنامه خام است  و درنظر دارم برای هر رشته حداقل دو پانل داشته باشیم، یکی بیسیک های آن رشته و یکی هم مرتبط با دندان‌پزشکی دیجیتال باشد. همچنین با برنامه پرسش و پاسخ در پان ل ها موافق هستم. کمتر بحث شده در کنگره ها  و جدیداً نمی‌گذارند و ما بتوانیم یک پانل پرسش پاسخ بگذاریم و درنهایت یک پروتکل در حوزه دندان‌پزشکی دیجیتال بتوانیم ارائه کنیم.

خیلی ممنون هستم فقط خواهش می کنم که مرا تنها نگذارید و انشاالله در این فرصت محدود بتوانیم بهره ببریم.

دکتر باقر شهنی زاده: از حضور همه عزیزان در جلسه سپاسگزاریم.