دندانپزشکی و نقش مشارکت اجتماعی
این واقعیت در مدنیت و مردم سالاری در تمام جهان ثابت شده است که نهادهای مدنی و غیرانتفاعی باید مردمی باشند.
بسیاری از افرادی که می توانستند در مدیریت کلان نقش داشته باشند امروز حاشیه نشین شده اند.
از دولت وزیر محترم هم چندماهی بیش نمانده است که امید هیچ معجزه ای هم نیست! خسارت مردمی آن هم به این سادگی قابل عبور نخواهد بود.
کدام تفکر اصلاح طلبی را با اینهمه انحصارطلبی می توان توجیه کرد.
به جرات می توان گفت برای ۶۲ دانشکده دندانپزشکی کشور! بیش از پانصد نفر شاید هم بیشتر فرد لایق و شایسته هست که اگر بودند دندانپزشکی کشور غیر از این می شد.
همه این حضرات بپرسید چگونه وارد نظام پزشکی شدید؟ چگونه وارد عرصه دندانپزشکی شدید؟ توسط چه کسی یا کسانی؟ امروز چه هستید و چه کردید؟ از آن ها بپرسید!
آن ها که صدای زنگ خطر را می شنوند، خود و جامعه دندانپزشکی را به سرعت می رهانند، منتظر فردا نباشید.
دکتر باقر شهنی‌زاده:
تاکنون یک جناح تا این حد بر تمام دندانپزشکی کشور حاکم نبوده و تا این حد هم ناموفق نبوده است. امیدهای اصلاح طلبی که یک ضرورت تاریخی بود، در دندانپزشکی به انحصار جناحی تبدیل شد. از تاریخ باید درس گرفت، این واقعیت در مدنیت و مردم سالاری در تمام جهان ثابت شده است که نهادهای مدنی و غیرانتفاعی باید مردمی باشند، آن ها را سیاسی نکنیم! چرا؟ چون نه به نفع سیاست است و نه به نفع نهادهای مردمی. اینکه جناح های سیاسی مردمی هستند یا نه، مردم در انتخابات تعیین می کنند، به شرط آنکه برای همه مردم فرصت حضور برابر در صحنه سیاسی فراهم شود، وگرنه در گردش بین دو جریان این فرصت ها نیستند که تقسیم می شوند، بلکه نوبت ها هستند که دست به دست می گردند.
اما در عرصه نهادهای مدنی وقتی آدم های وابسته و متعهد به جریان سیاسی، صحنه و اختیار انجمن ها را به دست گیرند، به سرعت همه ابزار و اسباب را با آدم های جناح‌شان به کار بسته تا همه جا را مصادره کنند. اگر این ها به ظرفیت های علمی، کارشناسی و شایستگی های مدیریتی وابسته نباشد، که ماهیت انحصار همین است، قطعا یک دوران درجازدن یا واپس گرایی حاکم خواهد شد. اولا کسی نمی تواند در میان لایه های بالایی آن ها وارد شود، افراد غیر جناحی هم فقط در لایه های پایین دستی خواهند ماند. اگر بعضی از فعالان پایین دستی بنا به توانایی هایی که دارند، در فضای عمومی چهره شوند، رهبران جناح به سرعت آن ها را به پس صحنه هدایت می کنند و عوامل بینابینی جناح خودشان را چهره می کنند تا بتوانند کنترل اوضاع را در دست داشته باشند.به همین دلیل بسیاری از افرادی که می توانستند در مدیریت کلان نقش داشته باشند امروز حاشیه نشین شده اند. آن ها هم که آمدند، تاب تحمل نداشتند و به تحمیل بهانه هایی، فرصت نادر و طلایی تاثیر بر سرنوشت حرفه ای را رها کردند و از صحنه خارج شدند!
تمام مسئولیت ها، ریاست دانشکده ها، معاونت ها، شورای تخصصی، شورای سلامت، انجمن مادر!! بسیاری از انجمن های تخصصی دندانپزشکی، همه به این سرنوشت مبتلا شده اند. جالب است جناح اصول گرا در سالیان اخیر به این نتیجه رسید که به جز مناصب دولتی، در نهادهای مدنی نقش انتخابات را بپذیرد و به نتایج آن احترام بگذارد و اینگونه هم شد. اما در یک انجمن تخصصی گاهی می بینید با ادعای اصلاح طلبی، نفر چهارم از هفتم یا بالا و پایین با همین جنس لابی رئیس انجمن می شود! جالب است ده ها پست و مقام دیگر را هم یدک می کشند. ما حیران مانده ایم!
این ها را باید به دنیا معرفی کرد. واقعا معجزه مدیریت هستند، چگونه این همه مسئولیت را یدک می کشیدند و یک روز کاری، شاید برای ایشان احتمالا بیست و چهار ساعت آن، چهل یا شصت ساعت است، واقعا اینگونه می شود مدیریت کرد!؟ خوب، معلوم است عاقبت‌اش چه می شود؟!
در این میان هر حرکتی در هر زمینه ای باشد از دندانپزشک نمونه، روز دندانپزشک، بهداشت دهان و دندان، اداره کل دندانپزشکی، شورای تخصصی، شورای سلامت، ریاست دانشکده ها، معاونت ها، همه و همه را در کف خود دارند. اینجانب در ملاقات حضوری بطور مستقیم به وزیر محترم بهداشت، چندماه پس از صدارت ایشان در حضور چندین نفر عرض کردم، آدم سیاسی در پست های علمی و آموزشی نگذارید. بگذارید ماهیت علم و مدیریت آموزشی خودش، جای خود را پیدا کند! اما اینطور نشد. امروز دیگر تا یک تحول دیگر کاری نمی شود انجام داد، از دولت وزیر محترم هم چندماهی بیش نمانده است که امید هیچ معجزه ای هم نیست! خسارت مردمی آن هم به این سادگی قابل عبور نخواهد بود.
اولا این افراد که ده ها پست رسمی در سی و اندی سال گذشته در کارنامه شان وجود دارد، اغلب به علت همان نبودن فرصت رشد دموکراتیک نیروهای مردمی در بزنگاه های انتخابات کشوری از روی امید مورد حمایت مردم قرار می گیرند که هرکس در آن گروه باشد رای می آورد. متاسفانه تاوان آن را همان مردم می دهند، مانند آخرین انتخابات دندانپزشکی! کدام تفکر اصلاح طلبی را با اینهمه انحصارطلبی می توان توجیه کرد. دیدیم از میان ۳۰ هزار دندانپزشک همین چند نفر همه هستی دندانپزشکی را قبضه کرده اند!
ما سرمایه های بسیاری در دندانپزشکی داریم که می توانند تمام این مناصب را عهده دار باشند و موفق هم عمل کنند. مگر دانشکده های دندانپزشکی که حضرات وارث آن ها شدند توسط عوامل شاهنشاهی اداره می شد؟ اشتباه می کنید! این تفکر اگر وجود داشته باشد در تشخیص بیماری اشتباه کرده اید و به همین دلیل طرح درمان غلط فعلی را می دهید. بسیاری از استادان و حتی رؤسای دانشگاه ها و دانشکده ها، غیرسیاسی و کاملا ملی بودند و امروز اگرچه بسیاری بازنشسته اند اما شرافتمندانه مدیر و مدبر بودند. بسیاری از ایشان پس از انقلاب ستون های فاخر دندانپزشکی شدند ولی در لابی های سیاسی نیستند و عامدا آن ها را نمی بینند و متاسفانه از صحنه یا خارج شان کرده اند یا خارج شدند. ایشان در هر صورت در مناصب کلیدی قرار نگرفتند و از طرفی در گروه های موقتی، بدون اختیارات مدنی و حقوقی از آن ها استفاده می شود! این نتیجه دخالت سیاست در نهادهای مدنی است.
به جرات می توان گفت برای ۶۲ دانشکده دندانپزشکی کشور! بیش از پانصد نفر شاید هم بیشتر فرد لایق و شایسته هست که اگر بودند دندانپزشکی کشور غیر از این می شد. منتهی، وزیر محترم آن ها را نمی شناسند و در خانواده قدرت هم نیستند. بیش از هزار نفر همکار دندانپزشک می توان معرفی کرد که معاونت ها، روسای بخش ها و پروژه تحول سلامت را مدیریت کنند که قطعا مدیریت شان بسیار کارآمدتر خواهد بود. بسیاری از این طیف در گاه گدارهای تاریخی مسئولیت ها را عهده دار بودند و حتی توانستند بنیان گذار یک دانشکده یا بخش، در سطح جهان شناخته شده باشند. از آن ها هم که هستند بپرسید، آیا می توانند ظرفیت شان را نشان دهند؟ اما چه باید کرد؟ در عرصه بهداشت و درمان و پروژه تحول سلامت ما حرف زدیم و نوشتیم. متاسفانه در بحران سیاست زدگی مفقود شده است. پروژه تحول سلامت دهان و دندان از کانال اداره سلامت دهان و دندان و شورای سلامت عبور نمی کند، تغییر این وضعیت بهداشت دهان و دندان عزم ملی می خواهد. پذیرش همه اینها احتیاج به اصلاحات دارد تا پیش نیاز فعالیت نهادهای مدنی، شکل گیرد. اولین محصول اصلاح طلبی آغاز تبدیل نیروهای بدنه جامعه به نیروهای موثر در سرنوشت خود بوده است که بصورت اجتماعات متشکل دارای جایگاه مدنی، تشکیل شوند که همانا انجمن ها، شوراها، اتحادیه ها، سندیکاها از این دسته هستند. اصلاحات این نیست که من یا شما جایی یک جناح یا جریان دیگر را بگیریم، اصلاحات یعنی من و شما بپذیریم دوران انحصارطلبی و رانت فرصت ها، تفکر و عمل به پایان رسیده است و شفاف سازی برای مردم و مدنیت اصل می گردد در نتیجه فضای جامعه برای مشارکت اجتماعی و تمرین پذیرش خرد جمعی و جابجایی قدرت امکان‌پذیر می شود.
همکاران دندانپزشک باید جرات کنند، در عرصه دندانپزشکی و نهادهای مدنی وارد صحنه شوند. اینکه به این نتیجه برسید که دیروز آن ها و امروز این ها هستند، همین بوده و همین خواهد شد و توقف در ایستگاه دیروز است!
شخص بنده امروز توسط عوامل دست نشانده این جناح به ظاهر اصلاح طلب به تمسخر و تحقیر “مرد سکوت” و “مرد شلوغ” نامیده می شوم. براساس همین نمی توانند ماهیت اصلاح طلبی داشته باشند زیرا کارنامه ما مشخص است آن را به رفراندوم بگذارند. بنده تاکنون در هیچ دستگاه حکومتی نبوده ام، هیچوقت هم نه وزیر، نه وکیل، نه رئیس دانشکده و نه معاون نمی خواهم بشوم و نه می گذارند که بشوم. اما از همه این حضرات بپرسید چگونه وارد نظام پزشکی شدید؟ چگونه وارد عرصه دندانپزشکی شدید؟ توسط چه کسی یا کسانی؟ امروز چه هستید و چه کردید؟ از آن ها بپرسید!
راه را اشتباه می روند. آن ها که می دانند، تا دیر نشده از آن ها که این مسیر غلط را نشان می دهند فاصله بگیرند. درس های دهه گذشته را نگاه کنید، صاحب قدرت های یک جناح دیگر که هیچکس در مقابل ایشان قدرت نفس کشیدن نداشت و دو و سه دهه قبل تر کسانی که ژنرال شورای عالی بودند، چون متکی بر قوانین عینی و واقعی تحول راستین اجتماعی نبودند، از صحنه خارج شدند. شما چون فقط با گمانه اصلاح طلبی وارد شدید دندانپزشکان پذیرفتند. اما در آخرین انتخابات ۲۰ اسفندماه۹۵ به سرعت از شما فاصله گرفتند.آن ها که صدای زنگ خطر را می شنوند، خود و جامعه دندانپزشکی را به سرعت می رهانند، منتظر فردا نباشید. نمی توانید ادعای اصلاحات داشته باشید اما محافظه کارانه عمل کنید. اولین اشتباه محض انحصارطلبی بوده است که تاریخ مصرف آن بطور تاسف باری گذشته است. دندانپزشکی به اصلاحات نیاز دارد. اصلاحات واقعی!
دندانپزشکان کشور هستند که باید تعیین کننده آینده دندانپزشکی مملکت و بهداشت دهان و دندان باشند. اجازه ندهید گروهی که حداکثر تعداد آنها از یک کلاس درس بیشتر نیست برای یک مملکت تعیین تکلیف کنند. به نفع مصالح مردم، به نفع مصالح جمهوری اسلامی ایران نیست. اصلاحات را ریشه ای بپذیریم.
می بایست نقش تاریخی خود را پیدا کرد. ما حرف مان را با تکیه بر خرد جمعی و مشارکت اجتماعی زده ایم و باز هم خواهیم زد.
دکتر باقر شهنی زاده
رئیس هیأت مدیره
انجمن دندانپزشکان عمومی